جواب فعالیت های فصل 1 تا 3 زیست دهم
فصل 1 – زيست شناسي ديروز امروز فردا
پاسخ فعاليت‌ها
فعاليت ص ۱۱
س. مجری یک برنامه تلویزیونی گفته است که درست نیست بگوییم «زیست‌شناسان ثابت کرده‌اند که شیر مایعی خوشمزه است». این گفته درست است یا نادرست؟
ج. این گفته درست است، چون یافته‌های علم قطعی نیستند و بنابراین، علم نمی‌تواند چیزی را ثابت کند و به علاوه، خوشمزگی موضوعی حسی، ارزشی و شخصی و انفرادی است و بتابراین، تعیین خوشمزگی در قلمرو علم نیست.
فصل 2- گوارش و جذب مواد
پاسخ فعاليت‌ها
فعاليت صفحة 26:
|
نام |
اسکلتی (مخطط) |
قلبی |
صاف |
|
ساختار |
سلول‌های استوانه‌اي‌شكل |
سلول‌های استوانه‌ای منشعب |
سلول‌هاي دوكي‌شكل |
|
عمل |
ارادي |
غيرارادي |
غيرارادي |
|
رنگ |
قرمز |
قرمز |
سفيد- صورتي |
|
تعداد هسته |
چندهسته‌اي |
چندهسته‌اي |
معمولاً تك‌هسته‌اي |
فعاليت صفحة 27:
الف) غشاي تخم‌مرغ مانند پردة نيمه‌تراوا عمل مي‌كند و آب درون ني به علت اسمز، بالا مي‌رود.
ب) درون آب مقطر، تخم‌مرغ متورم مي‌شود و در آب نمك غليظ، چروكيده مي‌گردد. علت، اسمز است.
فعاليت صفحة 30:
در مري، لاية بيروني از بافت پيوندي سستي تشكيل شده است كه آن را به بافت‌ها و اندام‌هاي اطراف آن، متصل مي‌كند. به جاي مري، در صورت تمايل مي‌توانيد بخشي از روده را مشاهده كنيد.
فعاليت صفحة 33:
در طراحي اين آزمايش، دانش‌آموزان بايد به اين موضوع توجه كنند كه آنزيم پپسين در دماي ˚ 37 درجه بدن فعاليت مي‌كند و در شرايط آزمايش بايد دما ثابت نگه داشته شود. سفيدة تخم‌مرغ بايد پخته و ريز شود.
فعاليت صفحة 34:
اين آنزيم‌ها به شكل غيرفعال در لوزالمعده ترشح مي‌شوند و بعد در روده فعال مي‌شوند. البته لوزالمعده عامل غيرفعال‌كننده تريپسين هم دارد.
فعاليت صفحة 37:
در حضور نشاسته لوگول به رنگ آبي درمي‌آيد. در لوله‌اي كه بزاق ريخته شده است، نشاسته به مولكول‌هاي ساده‌تر تبديل مي‌شود و در اثر لوگول تغيير رنگ ديده نمي‌شود.
فعاليت صفحة 40:
در برگة آزمايش، اين اعداد ثبت شده‌اند:
تري‌گليسريد كمتر از 200 mg/dl / HDL بيش از 60 mg/dl / LDL كمتر از 130 mg/dl / LDL/HDL كمتر از 3.
چربي‌هاي اشباع بيشتر در غذاهاي جانوري و چربي‌هاي غيراشباع بيشتر در غذاهاي گياهي و روغن‌هاي گياهي مانند روغن زيتون ديده مي‌شوند. چربي‌هاي اشباع (سير شده) حداكثر تعداد هيدروژن را دارند، اما چربي‌هاي غيراشباع حداقل يك يا دو پيوند دو يا سه‌گانه دارند. چربي‌هاي اشباع موجب افزايش كلسترول LDL در بدن مي‌شوند.
فعاليت صفحة 43:
براي افراد بيش از 20 سال از جدول زير استفاده مي كنند :
|
وضعيت وزن |
BMI |
|
كمبود وزن |
كمتر از 18.5 |
|
وزن طبيعي |
18.5 -24.9 |
|
اضافه وزن |
29.9-25 |
|
چاقي |
30 وبيشتر از آن |
فعاليت صفحة 46:
طول رودة گوشتخواران كوتاه‌تر از علف‌خواران است. بلندتر بودن طول روده، فرصت بيشتري به آن مي‌دهد تا مواد غذايي موجود در غذاي گياهي را جذب كند.
فصل 3- تبادلات گازي
پاسخ فعالیت‌ها
فعالیت ص 49
2 ) هنگام دم از انتهای لوله ی بلند داخل ظرف A و هنگام بازدم از انتهای لوله ی بلند داخل ظرف B حباب خارج می شود.
3 ) تغییر رنگ در ظرف B مشاهده می شود.
4 ) با گذشت زمان تغییر رنگ در ظرف A نیز مشاهده می شود.
پاسخ به پرسشها :
الف ) انتهای لوله بلند متصل به لوله ی مرکزی داخل مایع ظرف B قرار دارد بنابراین هنگام دم مایع بر اثر مکش ایجاد شده وارد این لوله می شودو هوا از لوله ی کوتاه متصل به لوله ی مرکزی وارد می شود. البته این هوا از خارج از طریق لوله بلند ظرف A وارد این ظرف می شود. هنگام بازدم هوای ظرف A راهی برای خروج ندارد پس هوای زیادی وارد این ظرف نمی شود.در حالیکه هوا از طریق لوله ی بلند وارد مایع ظرف B شده و در نهایت به وسیله ی لوله ی کوتاه ظرف B خارج می شود
ب ) در ظرف مربوط به لولهی هوای بازدمی ( ظرف B ) که حباب های هوا از آن خارج می شوند.
ج ) بله هوای بازدمی به ظرف A نیز وارد می شود البته به مقدار کم این هوا مستقیما وارد مایع نمی شود و تنها با سطح آن تماس می یابد در نتیجه تغییر رنگ کندتر و به صورت تدریجی انجام می شود.
فعالیت ص 57
1- عدد حاصل ظرفیت واقعی را نشان نمی دهد زیرا همیشه بین نیم تا یک لیتر هوا در شش ها باقی می ماند.
2- کافی است با اندکی تمرین از طریق لوله عمل دم ( به تنهایی ) انجام داده شود . بدیهی است که عمل بازدم نیز معادل دم خواهد بود.
