گفتگوی بهشتیان و ملائکه چیست؟

1 -جایگاه نیکوکاران

اینجا بهشت است! جایی که پس از پایان حسابرسی، نیکوکاران و رستگاران را به سوی آن راهنمایی می کنند؛ بهشت آماده

استقبال و پذیرایی از آنهاست و چون بهشتیان سر رسند، درهای آن را به روی خود گشوده میبینند. بهشت هشت در دارد

که بهشتیان از آن درها وارد میشوند. یک در مخصوص پیامبران و صدیقان، یک در مخصوص شهیدان و درهای دیگر برای

گروههای دیگر است. از هر دری فرشتگان برای استقبال به سوی آنان می آیند و به بهشتیان سلام میکنند و میگویند: خوش

آمدید؛ وارد بهشت شوید و برای همیشه در آن زندگی کنید. بهشتیان می گویند خدای را سپاس که به وعده خود وفا و این

جایگاه زیبا را به ما عطا کرد. هر یک از بهشتیان در درجهای خاص از بهشت قرار می گیرند.

توجه کنید درهای بهشت قبل از رسیدن بهشتیان باز است و اینطور نیست که بهشتیان به بهشت برسند و درهای بهشت باز شود.

به مقایسه زیر توجه کنید:

سخن فرشتگان به بهشتیان در برزخ سخن فرشتگان به بهشتیان در قیامت

سالم بر شما وارد، بهشت شوید به خاطر اعمالی که انجام دادید. خوش آمدید، وارد بهشت شوید و برای همیشه در آن زندگی کنید.

بالاترین نعمت بهشت چیست؟

هر چه دلهایشان تمنا کند و دیدگانشان را خوش آید، آماده میبینند. خدا را سپاس میگویند که حزن و اندوه را از آنان

زدوده و از رنج و درماندگی، دور کرده است. علاوه بر این، بالاترین نعمت بهشت، یعنی رسیدن به مقام خشنودی خدا را برای

خود مییابند و از این رستگاری بزرگ مسرورند.

82

دین و زندگی دهم ـ درس هفتم

چرا بهشت دارالسلام است؟

بهشتیان با خدا هم صحبت اند و به جمله »خدایا! تو پاک و منزهی« مترنم اند. بهشت برای آنان سرای سلامتی )دارالسلام( است؛

یعنی هیچ نقصانی، اندوهی، قصه ای، ترسی، بیماری های، جعلی، مرگ و هالکتی و خالصه، هیچ ناراحتی و رنجی در آنجا نیست.

نعمتهای دائمی آن هیچگاه خستگی و سستی می آورد. در آنجا انسان همیشه شاداب و سرحال است و همواره احساس

طراوت و تازگی میکند. دوستان و همنشینان انسان در آنجا، پیامبران، راستگویان، شهیدان و نیکوکاران اند و آنان چه نیکو

همنشینانی هستند.

زنان و مردان بهشتی در زیباترین و جوانترین صورت و قیافه در بهشت به سر میبرند. زندگی آنان سرشار از عشق، لذت و

سرور است.

همسران بهشتی خوشرفتار و زیبارو، جوان و شاداب، پاک و طاهر، خوش و خرم، پیوسته عاشق و خرسند از همسر خود هستند.

با تدبر در ترجمه آیات زیر بگویید که اگر ما هم بخواهیم در زمره بهشتیان باشیم باید در دنیا چگونه زندگی کنیم؟

1 )امروز روزی است که راستی راستگویان به آنها سود بخشد، برای آنها باغهایی از بهشت است. )مائده، 119)

2 )و شتاب کنید برای رسیدن به آمرزش پروردگارتان و بهشتی که وسعت آن، آسمانها و زمین است و برای متقیان آماده

شده است؛ همانها که در زمان توانگری و تنگدستی، انفاق می کنند و خشم خود را فرو می برند و از خطای مردم می گذرند و

خدا نیکوکاران را دوست دارد و آنها که وقتی مرتکب عمل زشتی میشوند، یا به خود ستم میکنند، به یاد خدا می افتند و

برای گناهان خود طلب آمرزش می کنند. )آل عمران، 135 و 133)

3 )و آنها که امانتها و عهد خود را رعایت میکنند و آنها که به راستی ادای شهادت کنند و آنها که بر نماز مواظبت دارند،

آنان در باغهای بهشتی گرامی داشته میشوند. )معارج، 35 ـ 32)

پاسخ: 1 -باید در دنیا راستگو و صادق باشیم و از دروغگویی بپرهیزیم. )آیه 119 سوره مائده: »امروز روزی است که راستی راستگویان ...«(

2 -الف( باید در دنیا از اموالمان انفاق کنیم، ب( خشم خود را کنترل کنیم، ج( خطای دیگران را ببخشیم، د( نیکوکار باشیم و هـ( اگر گناه کردیم به

یاد خدا باشیم و از او طلب آمرزش کنیم. )آیات 133 تا 135 سوره آل عمران: »و شتاب کنید برای رسیدن به ...«(

3 -باید الف( امانتدار باشیم، ب( به عهد خود وفا کنیم، ج( شهادت دروغ ندهیم و د( به نماز توجه کنیم )نماز را در وقت معین برپا داریم(. )آیات 32

تا 35 سوره معارج: »و آنها که امانت ها و عهدها ...«(

مائده، 119

1

»امروز روزی است که راستی راستگویان به آنها سود بخشد، برای آنها باغهایی از بهشت است.«

مفهوم آیه: بهشت پاداش راستگویان است.

ظرف زمانی تحقق آیه، قیامت است و این آیه اشاره به بهشت اخروی دارد.

بهشت، سودی است که نصیب راستگویان میشود.

اگر میخواهیم بهشتی شویم باید صادق و راستگو باشیم و از دروغ بپرهیزیم.

»ُ

َها االَنهار

ِ

َحت

ِ ْن ت

َجری م

َّن ٌ ات ت

َ ُهم ج

ِ َ قین ِ ص ْدُق ُهم ل

َ ْنَف ُع ّ الصاد

َ ی

َوم

1 -بهتر است صورت عربی آیه 119 سوره مائده را هم بدانید: »ی

83

فرجام کار

آل عمران، 133 ـ 135

»و شتاب کنید برای رسیدن به آمرزش پروردگارتان و بهشتی که وسعت آن، آسمانها و زمین است و برای متقیان آماده شده

است؛ همانها که در زمان توانگری و تنگدستی، انفاق می کنند و خشم خود را فرو می برند و از خطای مردم می گذرند و خدا

نیکوکاران را دوست دارد و آنها که وقتی مرتکب عمل زشتی میشوند، یا به خود ستم میکنند، به یاد خدا بیفتند و برای

1

گناهان خود طلب آمرزش می کنند.«

مفهوم آیات: ویژگیهای بهشتیان در دنیا

این آیه اشاره به بهشت اخروی دارد.

برای توبه کردن و رسیدن به آمرزش پروردگار باید شتاب کنیم. ابتدا باید به خاطر گناهان ما از خدا آمرزش بطلبیم و پاک شویم، سپس پرهیزگار

)با تقوا( باشیم )علت( تا به بهشت برسیم )معلول(.

انفاق کردن ربطی به ثروت ندارد، بلکه انسان سخاوتمند حتی در فقر و تنگدستی نیز انفاق میکند.

بهشتیان خشم خود را فرو می برند و خطای همه مردم را می بخشند و به عبارتی »کظم غیظ« میکنند.

اگر میخواهیم خداوند ما را دوست بدارد الف( باید نیکوکار باشیم؛ ب( یعنی انفاق کنیم و ج( خشم خود را فرو ببریم و د( خطای دیگران را

ببخشیم. )شروط جلب محبت خدا(

افراد پرهیزگار نیز ممکن است دچار گناه شوند، اما بلافاصله به یاد خدا بیفتند، استغفار می کنند و از خداوند آمرزش می طلبند.

گناه کردن، ظلم به خود است، زیرا انسان با انجام گناه خود را از خداوند و محبت او دور میکند.

معارج ، 32 ـ 35

»و آنها که امانتها و عهد خود را رعایت میکنند و آنها که به راستی ادای شهادت کنند و آنها که بر نماز مواظبت دارند،

2

آنان در باغهای بهشتی گرامی داشته میشوند.«

مفهوم آیات: ویژگیهای بهشتیان در دنیا

این آیه اشاره به بهشت اخروی دارد.

ویژگیهای بهشتیان: 1 -به عهد و پیمانی که بستهاند، وفا می کنند، 2 -شهادت دروغ میدهند و 3 -به نماز خود توجه میکنند و هیچگاه نماز را ترک نمی کنند.

بهشتیان گرامی داشته می شوند، یعنی مورد تکریم قرار میگیرند.

بهشت اخروی

درهای بهشت

نگهبانان بهشت

نعمتهای بهشت

از قبل باز است.

تعدادشان هشت عدد است.

یک در مخصوص پیامبران و صدیقان )راستگویان(

دقت کنید پیامبران و صدیقان از یک در وارد بهشت میشوند.

یک در مخصوص شهیدان

درهای دیگر مخصوص گروههای دیگر

به بهشتیان سالم میکنند.

به بهشتیان وعده میدهند که همیشه در بهشت به سلامتی و امنیت خواهند بود.

بهشت اخروی جاودان است.

بالاترین نعمت، خشنودی خداوند است که رسیدن به آن، رستگاری بزرگ است.

بهشت سرای سلامتی )دارالسلام( است )معلول = نتیجه( زیرا در آن هیچ نقصانی، اندوهی و ... خالصه

هیچ ناراحتی و رنجی نیست. )علت(

دائمیاند. )جاودانگی نعمتهای بهشت(

ّ اء

ِ َّ ی السر

ِ َ قون ف

ُنف

َّ َ ذین ی

ُ ّتقین * ال

ِلم

َ ُ آوات والارض اُ ِعَّدت ل

ٍ َ ع ُرض َه َّ ا السم

َّنة

َ

ِ ِّن رب ُکم و ج

ِرة م

َغف

ِلی م

َ ِ سارُعوا ا

1 -بهتر است صورت عربی آیات 133 تا 135 سوره آل عمران را هم بدانید: »و

ِ ُذنوبِهم«

َ َ است َغفروا ل

ٰه و

َموا اَ ُ نف َسُه َم ذ َک ّ روا الل

َ ِ لوا فاح َش ًة اَو ظَل

َع

ِذا ف

َّ َ ذین ا

َ ال

ُ ِحسنین * و

ُ ِح ُّب الم

ُ ی

َ ّ الله

ِ ِ و الکاظمین َ الغیظ و العافین ّ عن الناس و

َّ و الضَّراء

َمون«

ُکر

َّن ٍ ات م

ِظون* اُ َ ولئك فی ج

ُحاف

ِهم ی

ِ

َّذین هم علی صالت

َ ال

ِمون* و

ِهم قائ

ِ

َّ َ ذین هم بشهادات

َ ال

ْ َ و عهدهم راعون* و

ِهم

ِ

لاِ َمانات

َّذین هم

َ ال

2 -بهتر است صورت عربی آیات 32 تا 35 سوره معارج را بدانید: »و

84

دین و زندگی دهم ـ درس هفتم

دوزخیان در قیامت حسرت چه چیزهایی را میخورند؟

2 -جایگاه دوزخیان

پس از پایان محاکمه، دوزخیان گروه گروه به سوی جهنم رانده میشوند و در حالی که در غل و زنجیر بسته شدهاند، در

جایگاهی تنگ افکنده می شوند.

آتش جهنم، بسیار سخت و سوزاننده است. این آتش حاصل عمل خود انسان هاست و برای همین، از درون جان آنها شعله میکشد.

در این حال، ناله حسرت دوزخیان بلند میشود و میگویند: »ای کاش خدا را فرمان میبردیم و پیامبر او را اطاعت میکردیم. ای

کاش فلان شخص را به عنوان دوست خود انتخاب نمی کردیم. او ما را از یاد خدا بازداشت. دریغ بر ما، به خاطر آن کوتاهیهایی

که در دنیا کردیم!«

حسرتهای دوزخیان در قیامت را در درس گذشته بررسی کردیم و بر مبنای آنها راهکارهای دوزخینشدن را برشمردیم. توجه کنید بیان این

حسرتها در مرحله دوم قیامت و پس از آگاهی از نامه اعمال است.

چرا خداوند درخواست دوزخیان برای بازگشت به دنیا را رد میکند؟

آنان به خداوند می گویند: پروردگارا شقاوت بر ما چیره شد و ما مردمی گمراه بودیم. ما را از اینجا بیرون بر که اگر به دنیا

بازگردیم، عمل صالح انجام میدهیم.

پاسخ قطعی خداوند این است که آیا در دنیا به اندازه کافی به شما عمر ندادیم تا هر کس میخواست به راه آید؟ ما میدانیم

اگر به دنیا بازگردید، همان راه گذشته را پیش میگیرید.

نقش شیطان در گمراهی دوزخیان چه بوده است؟

آنان گاهی دیگران را مقصر می شمارند و می گویند: شیطان و بزرگان و سروران را سبب گمراهی ما شدند. شیطان میگوید: من

فقط شما را فراخواندم و شما نیز مرا پذیرفتید. مرا ملامت نکنید، خود را ملامت کنید.

پاسخ فرشتگان به دوزخیان در قیامت چیست؟

به نگهبانان جهنم رو می آورند تا آنها بر ایشان از خداوند تخفیفی بگیرند؛ ولی فرشتگان می گویند: مگر پیامبران برای شما دلیل روشنی

نیاوردند؟ آنان می گویند: بلی! فرشتگان نیز تقاضای آنها را نمیپذیرند و درخواستشان را بیجا میدانند.

سوال فرشتگان از دوزخیان در برزخ سوال فرشتگان از دوزخیان در قیامت

1 )شما در دنیا چگونه بودید؟

2 )مگر زمین خدا وسیع نبود که مهاجرت کنید؟

مگر پیامبران برای شما دلیل روشنی نیاوردند؟

توجیه دوزخیان برای گناهکاران در برزخ توجیه دوزخیان برای گناهکاران در قیامت

ما در سرزمین خود تحت فشار و مستضعف بودیم. شیطان و بزرگان و سروران را سبب گمراهی ما شدند.

آتش جهنم نتیجه عمل خود انسانها است. به همین دلیل از درون جان جهنمیان شعله میکشد.

دوزخیان به خاطر کوتاهی هایشان در دنیا افسوس میخورند.

آنها فراموش کردن یاد خدا را نتیجه )معلول( انتخاب دوست بد )علت( میدانند.

جهنم اخروی

85

فرجام کار

مکالمه دوزخیان با خداوند، شیطان و فرشتگان در قیامت

گوینده سخن سخن مخاطب سخن پیامها

دوزخیان

پروردگارا شقاوت بر ما چیره شد و ما مردمی گمراه

بودیم. ما را از اینجا بیرون بر که اگر به دنیا بازگردیم،

عمل صالح انجام دهیم.

خداوند

در قیامت امکان انجام عمل وجود ندارد به همین دلیل دوزخیان

درخواست بازگشت به دنیا را دارند.

دوزخیان به خاطر انجام ندادن عمل صالح افسوس میخورند.

خداوند

آیا در دنیا به اندازه کافی به شما عمر ندادیم تا هر

کس میخواست به راه آید؟ ما می دانیم اگر به دنیا

باز گردید، همان راه گذشته را در پیش میگیرد.

دوزخیان

پاسخ خداوند به درخواست دوزخیان به دو دلیل منفی است:

1 -خداوند در دنیا به آنها عمر کافی داده تا هدایت شوند.

2 -خداوند به دروغگویی آنها در مورد انجام عمل صالح در دنیا آگاه است.

دوزخیان شیطان و بزرگان و سروران را سبب گمراهی ما شدند. خداوند در دادگاه عدل الهی راه اعتراض بسته نیست.

شیطان

خداوند به شما وعده راستاد و من به شما وعده

دروغ دادم؛ اما من بر شما تسلطی نداشتم. من

فقط شما را فراخواندم و شما نیز این دعوت مرا

پذیرفتید. مرا ملامت نکنید، خود را ملامت کنید.

دوزخیان

انسان در دنیا اختیار دارد و مسیر زندگیش را خودش انتخاب میکند

به همین دلیل مسئول سرنوشت خویش است و نمیتواند گناهانش را

به گردن دیگری بیندازد.

شیطان تنها عامل بیرونی انسان برای دعوت به گناه است و عامل

اصلی انجام گناه، خود انسان میباشد.

فرشتگان مگر پیامبران برای شما دلیل روشنی نیاوردند؟ دوزخیان

خداوند با ارسال پیامبران با دلایل روشن، حجت را بر انسانها تمام

کرده و اگر انسان راه گمراهی را برگزیند، نمی تواند عذری بیاورد یا

تقاضای تخفیف در عذاب کند.

دوزخیان با فرشتگان دوزخیان می پذیرند که مستحق عذاب الهی هستند.

ترجمه آیات زیر به توصیف برخی از ویژگیهای جهنّمیان میپردازد. با تدبر در آنها بیان کنید که چه زمینه هایی می تواند شما

را به سوی جهنّم بکشاند؟ آنها را بیابید و برنامه ای برای از بین بردن آن زمینهای تنظیم کنید.

1 )جهنمیان می گویند: ما در دنیا نماز نمی خواندیم و از محرومان دستگیری نمیکردیم؛ همراه بدکاران غرق در معصیت خدا

میشدیم و روز رستاخیز را تکذیب می کردیم. )مدثر، 46 ـ 43)

2 )برای کسانی که کارهای زشت انجام دهند و هنگامی که مرگ یکی از آنها فرا رسد می گوید: الان توبه کردم، توبه نیست و

اینها کسانی هستند که عذاب دردناکی برایشان فراهم کردیم. )نساء، 18)

3( )جهنمیان( پیش از این )در دنیا( مست و مغرور نعمت بودند و بر گناهان بزرگ اصرار میورزیدند. )واقعه، 46 و 45)

پاسخ: الف( ترک نماز، ب( کمک کردن به محرومان، ج( همراهی با بدکاران در انجام گناه و د( تکذیب روز قیامت از زمینه ّ های جهنمی شدن است.

)آیات 43 تا 46 سوره مدثّر: »جهنمیان می گویند: ما در دنیا نماز نمی خواندیم ...«(

انجام کارهای زشت )گناهان( و تاخیر انداختن توبه تا زمان مرگ از زمینه ّ های جهنمی شدن است. )آیه 18 سوره نساء: »برای کسانی که کارهای زشت انجام دهند ...«(

سرگرم کامرانی و نازپروردگی بودن و اصرار در انجام گناهان بزرگ )کبیره( از زمینه ّ های جهنمی شدن است. )آیات 45 تا 46 سوره واقعه: »)جهنمیان(

پیش از این )در دنیا( مست و مغرور ...«(

ّر، 43 تا 46

مدث

1« جهنمیان می گویند: ما در دنیا نماز نمی خواندیم و از محرومان دستگیری نمیکردیم؛ همراه بدکاران غرق در معصیت خدا

میشدیم و روز رستاخیز را تکذیب می کردیم.«

مفهوم آیه: ویژگی ّ های جهنمیان در دنیا

َ ّ وم الدین«

ُ َک ِّذ ُب بِی

ِ ُ فین * و کّنا ن

َ َع الخائن

َ ُ خوض م

َ ُ کّنا ن

ُ ِ المسکین* و

ِم

ُطع

َ ُک ن

َم ن

َ ل

ُ َصّلین* و

ِ َن الم

َ ُک م

َم ن

1 -بهتر است صورت عربی آیات 43 تا 46 سوره مدثّر را بدانید: »قالوا ل

86

دین و زندگی دهم ـ درس هفتم

ّ این آیه مربوط به جهنم اخروی )قیامت = رستاخیز( است.

ّ جهنمیان به خاطر اعمالشان مورد بازخواست و سوال قرار میگیرند.

ّ جهنمیان به دلیل استمرار در انجام کارهای زشتشان به دوزخ میروند.

ّ اعمال زشت جهنمیان: الف( ترک نماز، ب( ترک انفاق، ج( همراهی با بدکاران در گناه و د( تکذیب معاد

دوست و همراه بد از زمینه ّ های جهنمی شدن است. )جهنمیان همراه بدکاران در گناه و معصیت بودند.(

نساء، 18

1« برای کسانی که کارهای زشت انجام دهند و هنگامی که مرگ یکی از آنها فرا رسد می گوید: الان توبه کردم، توبه نیست و

اینها کسانی هستند که عذاب دردناکی برایشان فراهم کردیم.«

مفهوم آیه: ّ ویژگی جهنمیان

انجام گناهان زیاد، توفیق توبه را از گناهکار میگیرد.

توبه زمانی ارزشمند است که پیش از مرگ انجام شود.

کسانی که پیش از مرگ به خاطر گناهانشان توبه نکنند )علت(، عذابی دردناک خواهند داشت )معلول(.

در هنگام مرگ آگاهیهای انسان افزایش می یابد و هنگامی که از زشتی گناهانش آگاه میشود، توبه میکند. پس این آیه بیانگر ویژگی وجود

شعور و آگاهی برای روح در برزخ است.

ً فیما ترکت: هنگامی که مرگ یکی از آنان فرا میرسد میگویند: پروردگارا مرا

ّلی عمل صالحا

َ

َع

آیه » ّحت ّ ی اذا جاء احدهم الموت قال رب ارجعون ل

بازگردان تا عمل صالح انجام دهم« نیز بیانگر آگاهی انسان از اعمالش پس از مرگ بوده و به همین دلیل درخواست بازگشت به دنیا میکند. پس با

آیه 18 سوره نساء: »برای کسانی که کارهای زشت انجام دهند و هنگامی که مرگ یکی از آنها فرا رسد، می گوید: الان توبه کردم ...« هم مفهوم است.

واقعه، 45 و 46

2

»)جهنمیان( پیش از این )در دنیا( مست و مغرور نعمت بودند و بر گناهان بزرگ اصرار میورزیدند.«

مفهوم آیه: ویژگی ّ های جهنمیان

این آیه بیانگر اوضاع گناهکارانی است که در دنیا غرق در نعمت ّ ها و مرفه بودند.

ّ دو دلیل جهنمی شدن: 1 -سرگرم کامرانی و نازپروردگی بودن و 2 -اصرار در انجام گناهان کبیره

رفاه طلبی و نازپروردگی زمینه را برای انجام گناهان بزرگ فراهم میکند.

ویژگیهای رابطه قراردادی میان عمل و پاداش و کیفر چیست؟

رابطه میان عمل و پاداش و کیفر

از سوالهای قابل توجه این است که رابطه اعمال دنیایی باجزا و پاداش اخروی چگونه است؟

رابطه میان عمل و جزای آن، سه گونه است:

1 -قراردادی: گاهی پاداش و کیفر بر اساس مجموعه ای از قراردادها تعیین می شود؛ مانند اینکه اگر کارگر در طول روز، کار

معینی را انجام دهد، دستمزد مشخصی در برابر آن کار دریافت میکند. همچنین اگر کسی مرتکب جرمی شود، مطابق با قوانین

1 -بهتر است صورت عربی آیه 18 سوره نساء را بدانید:

ً اَلیما«

َ ُه َم عذابا

َ َ موتون ُ و هم کّفار اُ َ ولئک اَ َعتدنا ل

َّ َ ذین ی

ُ ُ بت آلن و لاَ آل

نی ت

ّ

ِ

َ ِوت َ قال ا

ُ الم

ُم

َ َده

َ اَح

َ َضر

َّتی اذا ح

َ َّ لون السِّی ِ ئات ح

َعم

َّ َ ذین ی

ل

ِ

َ َیس ِت ّ الت ُوبة ل

َ ل

»و

َظیم«

ّ َ ون علی الحنث الع

ُ ِصر

ُترفین* و کانوا ی

َ َبل ذلک م

نَّ ُهم کانوا ق

ِ

2 -بهتر است صورت عربی آیات 45 و 46 سوره واقعه را بدانید: »ا

87

فرجام کار

و مقررات به پرداخت جریمه نقدی یا زندان و نظایر آن محکوم میشود. رابطه میان آن کارها و اینگونه پاداشها و کیفرها، یک

رابطه قراردادی است و انسانها میتوانند با وضع قوانین جدید این رابطه ها را تغییر دهند؛ برای مثال، اگر کیفر جرمی زندان است،

آن را به پرداخت جریمه نقدی تبدیل کنند. آنچه در اینجا اهمیت دارد، تناسب میان جرم و کیفر است تا عدالت برقرار گردد.

کلیدواژه ها: تغییرپذیری ـ تناسب میان جرم و عمل ـ برقراری عدالت

انسان در برابر رابطه طبیعی میان عمل و نتیجه آن باید چگونه واکنش نشان دهد؟

2 -نتیجه طبیعی خود عمل: گاهی پاداش و کیفر محصول طبیعی خود عمل است و انسانها نمیتوانند آن را تغییر دهند، بلکه باید

خود را با آن هماهنگ کنند و با آگاهی کامل از آن برنامه ریزی زندگی خود را تنظیم و سعادت زندگی خویش را تامین کنند؛ مثالً

اگر کسی سیگار بکشد و بهداشت را رعایت نکند، به امراض گوناگونی مبتلا میشود. همچنین اگر کسی اهل مطالعه و تحقیق باشد،

به طور طبیعی به علم و آگاهی دست می یابد یا اگر روزانه ورزش کند، به سلامت و تندرستی خود کمک کرده است.

کلیدواژه ها: تغییرناپذیری ـ هماهنگ کردن خود با آن

روابط قراردادی

پاداش و کیفر اعمال بر اساس مجموعه ای از قراردادها و قوانین تعیین میشود.

با وضع قراردادها و قوانین جدید می توان رابطه میان اعمال و پاداشها و کیفرها را تغییر داد.

آنچه اهمیت دارد، وجود تناسب میان جرم و کیفر است تا عدالت برقرار شود.

نتیجه طبیعی خود

عمل

پاداش و کیفر نتیجه )محصول( طبیعی خود عمل است.

نمیتوان این پاداش و یا کیفر را تغییر داد.

باید خودمان را با آن تطبیق بدهیم )هماهنگ کنیم(، برنامهریزی زندگی خود را تنظیم کنیم و سعادت زندگیمان را تأمین کنیم.

روابط قراردادی روابط طبیعی

 تغییرپذیری

 تطبیق پذیری

اعمال چند جنبه دارند و در قیامت چگونه مجسم میشوند؟

ّ

3 -تجسم خود عمل: نوع دیگری از رابطه میان عمل و پاداش و کیفر وجود دارد که عمیق تر و کاملتر از دو نوع قبلی است.

همانطور که در بحث از نامه عمل دیدیم، آنچه انسان با خود به قیامت میبرد، باطن اعمالی است که اکنون در این دنیا قابل

مشاهده نیست. هر عملی یک جنبه ظاهری و یک جنبه باطنی دارد. جنبه ظاهری بعد از عمل از بین میرود؛ اما جنبه باطنی

هرگز از بین نمی رود و در روح هر انسانی باقی میماند. بنابراین، هر عملی که ما در زندگی دنیوی انجام میدهیم، حقیقت و

باطن آن عمل در جهان آخرت به صورت زشت یا زیبا، لذت بخش یا دردآور مجسم میشود و انسان خود را در میان باطن اعمال

خود میبیند. پس آنچه در روز قیامت به عنوان پاداش یا کیفر به ما داده میشود، عین عمل ماست. به عنوان مثال، کسی که

ربا میخورد و یا مال یتیمی را به ناحق تصاحب میکند، اگر باطن و چهره واقعی این عمل او در همین دنیا برمال شود، همگان

خواهند دید که او در حال خوردن آتش است؛ اما در این دنیا این آتش آشکار نمیشود و هنگامی که او وارد جهان آخرت

میشود و پردهها کنار می رود، حقیقت و باطن عمل عیان می گردد و آتش از درون او زبانه میکشد.

کلیدواژه ها: باطن عمل ـ تجسم خود عمل

مفهوم آیه: تجسم عمل در قیامت

ُونَ ........................................................................................................................................ کسانی که میخورند

ْکُل

َأ

َّ َ ذین ی

ِنَّ ال

إ

ْماً ......................................................................................................................... اموال یتیمان را از روی ظلم

ُل

َ َ تامی ظ

ْی

َ ْم َوال ال

أ

ِ ْهِم ً نارا .............................................................................. جز این نیست که آتشی در شکم خود فرو میبرند

ُون

ُط

ُونَ في ب

ْکُل

َأ

ِنَّما ی

إ

َ ْو َنَ س ًعیرا ................................................................................................................ و به زودی در آتشی فروزان درآیند.

َ ْصل

َو َ سی

نساء، 10

88

دین و زندگی دهم ـ درس هفتم

کسانی که در دنیا مال یتیمی را به ناحق می خورند، حقیقت عملشان این است که آتش می خورند. »یاکلون فی بطونهم نارا«

ا«

ً

َعیر

َ ْص َ لون س

َی

در قیامت حقیقت این عمل را میبینند و این آتش از درون جان آنها زبانه میکشد. »س

چون آتش جهنم، حاصل عمل خود انسانهاست، از درون جان آنها شعله میکشد.

یکی از تفاوتهای میان دنیا و آخرت این است که در دنیا، باطن عمل قابل مشاهده نیست؛ اما در آخرت، باطن اعمال مجسم میشود.

دقت کنید ظرف تحقق )زمان وقوع( عبارت » ّ ان ّ الذین یاکلون اموال الیتامی« در دنیا است.

تجسم خود عمل

کاملترین نوع رابطه میان عمل و پاداش یا کیفر آن است.

آنچه به عنوان پاداش و کیفر در قیامت به ما داده میشود، عین عمل ماست.

اعمال یک جنبه ظاهری و یک جنبه باطنی دارند.

باطن اعمال در دنیا قابل مشاهده نیست، اما در قیامت به صورت زشت یا زیبا مجسم میشود و ما آن را میبینیم.

تنها همنشین انسان پس از مرگ چیست؟

رسول خدا 4 در ضمن نصایحی که به یکی از یاران خود می کرد، فرمود:

»برای تو ناچار همنشینی خواهد بود که هرگز از تو جدا نمی گردد و با تو دفن میشود ... آنگاه آن همنشین در رستاخیز با تو برانگیخته

میشود و تو مسئول آن هستی. پس دقت کن، همنشینی که انتخاب میکنی، نیک باشد؛ زیرا اگر او نیک باشد، مایۀ انس تو خواهد بود

و در غیر این صورت، موجب وحشت تو میشود. آن همنشین، کردار توست.«

بنابراین در عرصۀ قیامت، تصویر اعمال انسان یا گزارشی از عمل انسان نمایش داده نمیشود؛ بلکه خود عمل نمایان میشود و هر کس

عین عمل خود را میبیند.

اعمال ما هرگز از ما جدا نمی شوند.

اگر اعمال ما نیک باشد )علت(، در رستاخیز مایه اُنس ما )نتیجه = معلول( و در غیر این صورت، موجب ترس و وحشت ما خواهد بود.

در قیامت، هر کس عین عمل خود را میبیند.

ً ...« هر دو بیانگر ظاهر شدن باطن و حقیقت عمل در

ٰ ظُلما

َتامی

ْی

حدیث پیامبر 4: »برای تو ناچار همنشینی خواهد بود که ...« و آیه » ّ ان ّ الذین یاکلون اموال ال

قیامت بوده و هم مفهومند.

1 -چرا در کیفر و مجازات اخروی ظلم راه ندارد؟

پاسخ: در قیامت به این دلیل که خود عمل به صورت مجازات ظاهر میشود، ظلم معنایی ندارد. در حالی که در مجازاتهای قراردادی، امکان ظلم و بیعدالتی وجود دارد.

2 -چه تفاوتهایی میان ویژگیهای آخرت با دنیا و برزخ وجود دارد؟ آن تفاوتها را در جدولی مانند جدول زیر تنظیم کنید.

پاسخ:

شماره دنیا برزخ آخرت

1 محل عمل است. محل عمل نیست. محل عمل نیست.

2 پرونده عمل باز است. پرونده عمل باز است. پرونده عمل بسته است.

آگاهی انسان از اعمال خود نسبت به دنیا 3 آگاهی انسان از اعمال خود محدود است.

بیشتر میشود.

انسان از اعمال خود کامالً آگاه است.

بخشی از پاداش و کیفر انسان در بهشت 4 برخی پاداشها و کیفرها قراردادی و طبیعی است.

پاداشها و کیفرها تجسم خود عمل است. و جهنم برزخی داده میشود.

5 امکان بی عدالتی و ظلم در مجازات ها وجود دارد. - امکان ظلم و بیعدالتی در مجازاتها وجود ندارد.

89

فرجام کار

َةِ«.

ِ ر

َ َعُة الخ

َ ْزر

3 -رسول خدا 4 ُّ فرمود: »الدنیا م

یک کشاورز ماهر برای اینکه زراعت پر محصول داشته باشد، پنج شرط را رعایت میکند:

1 -زمین مناسب انتخاب میکند. 2 -بذر سالم تهیه می کند. 3 -زمین را به موقع آبیاری و از کودهای مناسب استفاده میکند.

4 -زمین را از علفهای هرز پاک میکند. 5 -مواظب است که آفات و حیوانات به کشت او ضرر نرسانند.

اگر »دل« بهترین و مناسبترین زمین برای کشت محصول آخرت است، چهار شرط دیگر کدامند؟

پاسخ: 1 -بذر سالم، استعدادها و گرایشهای انسان به خیر و نیکی و عوامل رشد است.

2 -آبیاری و تغذیه مناسب، انجام عمل صالح است.

3 -پاککردن زمین از علفهای هرز، همان دوری و پاک شدن از گناهان است.

4 -محافظت در برابر آفات و حیوانات همان جلوگیری از وسوسه های شیطان ونفس اماره است.

گفتگویی را که در متن درس میان دوزخیان، خداوند، شیطان و فرشتگان صورت گرفته، به ترتیب بیاموزید.

نکات کلیدی هر دسته از روابط میان عمل و پاداش و کیفر آن را بدانید.

0308 بالاترین درجه بهشت که »بهشتیان در آنجا با خدا هم صحبت اند« کدام است و آنان به چه جمله ای مترنّماند؟ )خارج 98)

1 )دارالسلام و رستگاری ـ خدایا تو پاک و منزهی. 2 )لقا و خشنودی خداوند ـ خدایا تو پاک و منزهی.

3 )دارالسلام و رستگاری و ستایش خدای را که وعده اش را محقق گردانید. 4 )لقا و خشنودی خداوند و ستایش خدای را که وعده اش را محقق گردانید.

0309 کدام مورد، چگونگی رابطه عمل با پاداش و کیفر را بیان میکند؟ )تجربی 98)

1 )در رابطه قراردادی، عدالت برقرار می گردد و تناسب میان جرم و کیفر برقرار است.

2 )در عرصه قیامت، تصویر اعمال انسان یا گزارشی از عمل انسان نمایش داده میشود.

3 )در رابطه تجسم عمل، آنچه انسان با خود به قیامت میبرد، ظاهر و باطن اعمال با هم است.

4 )آنجا که پاداش و کیفر محصول طبیعی خود عمل است، انسانها نمی توانند آن را تغییر دهند.

31310 انسان خردمند از حدیث نبوی »الدنیا مزرعة الاخرة« کدام مطلب را خواهد آموخت؟ )انسانی 98)

1 )سرنوشت ابدی انسانها براساس رفتار کنونی آنها تعیین میشود.

2 )قلب انسان بهترین و مناسبترین زمین برای کشت محصول دنیا است.

3 )هدف از خلقت انسان، عبادت و بندگی خدا و رسیدن به مقام قرب اوست.

4 )لازمه پیمودن راه سعادت، عهد و پیمان با خدا در مسیر بندگی و رضایت اوست.

31311 کدام مورد، به ترتیب رفتار انسان را در برابر رابطه عمل با پاداش و کیفر طبیعی و قراردادی نشان میدهد؟ )هنر 98)

1 )می تواند با وضع قوانین جدید، رابطه ها را تغییر دهد ـ باید خود را با آن هماهنگ کند.

2 )باید خود را با آن هماهنگ کند ـ میتواند با وضع قوانین جدید رابطه ها را تغییر دهد.

3 )با افزایش آگاهی خود، نتیجه را تغییر دهد ـ باید خود را با آن هماهنگ کند.

4 )انسان نمیتواند آن را تغییر دهد ـ با افزایش آگاهی، خود را با آن تنظیم کند.

ِة« در آیه شریفه چگونه تاکید و تایید شده و خداوند عذاب دردناک را برای چه کسانی فراهم نموده است؟

َ

َ 31312 ام

ِی

ْ ِم الْق

َو

ُ ْم ِ إلَی ی

َّنک

َ

َع

َ ْجم

این حقیقت که »لَی

1 )هدفدار بودن خلقت از آفریننده ی حکیم ـ آنهایی که مست و مغرور نعمت اند. )ریاضی 97 با تغییر(

2 )هدفدار بودن خلقت از آفریننده ی حکیم ـ زشت کارانی که به هنگام مرگ توبه می کنند.

3 )نبود شبهه در صداقت گوینده ـ آنانی که مست و مغرور نعمت اند.

4 )نبود شبهه در صداقت گوینده ـ زشتکارانی که به هنگام مرگ توبه می کنند.

31313 پرهیزکاران کدام پاداش را پس از ورود به بهشت الهی و حمد و سپاس خداوند متعال بیان می نمایند؟ )هنر 97 با تغییر(

1 )این جایگاه زیبا را به ما عطا کرد. 2 )نعمتهای دائمی بهشت ملال آور نیست.

3 )در باغهای بهشتی گرامی داشته میشوند. 4 )بهشت آماده استقبال از آنهاست.

90

دین و زندگی دهم ـ درس هفتم

31314 انسانها در مقابل پاداش و کیفری که محصول طبیعی خود عمل است، چه وظیفه ای دارند؟ )زبان 95)

1 )باید خود را با آن تطبیق دهند و با آگاهی کامل از آن سود برند.

2 )با افزایش دانش آن را تغییر دهند و سعادت خویش را تأمین نمایند.

3 )هرگونه اقدام مخالف آن را ممنوع سازند و بدون همراهی، از آن استفاده کنند.

4 )آن را بپذیرند و در هنگامی که غیر عادلانه باشد، با وضع قوانین آن را کنترل نمایند.

31315 با توجه به تعالیم پیشوایان دین، کارنامه عمل انسان چگونه است؟ )هنر 95)

1 )گزارش اعمال صادقانه و کامالً واقعی، ثبت شده و نگهداری میشود.

2 )تصویر اعمال انسان به طور دقیق ثبت و ضبط گردیده و نمایان میشود.

3 )عمل انسان نمایان میشود، هر کس عین عمل خود را میبیند و حقیقت اعمال ثبت میشود.

4 )جنبه مادی و ظاهری عمل به جنبه باطنی و غیبی عمل ملحق می شود و به صورت یک شخص نمایان می گردد.

31316 افسوس جهنمیان در قیامت، به چه علت است و بازداشتن از یاد خدا، نتیجه چیست؟

1 )عدم پذیرش درخواست آن از سوی خداوند ـ بیتوجهی به خوردن اموال یتیمان

2 )عدم پذیرش درخواست آن از سوی خداوند ـ بیتوجهی به انتخاب دوست صالح

3 )کوتاهی هایشان در دنیا ـ بی توجهی به انتخاب دوست صالح

4 )کوتاهی هایشان در دنیا ـ بی توجهی به خوردن اموال یتیمان

31317 تنها مصاحبی که مصاحبتش از انسان، در همه مراتب حیات، از او انفصال ناپذیر است، ............... می باشد که در عرصه قیامت ............... میشود.

1 )صورت حقیقی اعمال ـ عین آن نمایان 2 )ایمان و اعتقاد راستین ـ عین آن نمایان )تجربی 93)

3 )صورت حقیقی اعمال ـ تصویر آن نمایش داده 4 )ایمان و اعتقاد راستین ـ تصویر آن نمایش داده

ّم »سرگرم کامرانی و نازپروردگی بودن است«، این مفهوم از دقت در کدام آیه شریفه به دست می آید؟

31318 یکی از زمینه های کشانده شدن به سوی جهنم

1( ) ّ جهنمیان( پیش از این )در دنیا( مست و مغرور نعمت بودند و بر گناهان بزرگ اصرار میورزیدند.

2 ) ّ جهنمیان می گویند ما در دنیا نماز نمی خواندیم و از محرومان دستگیری نمیکردیم.

3 )ما همراه بدکاران غرق در معصیت بودیم و روز رستاخیز را تکذیب میکردیم.

4 )ای کاش خدا را فرمان میبردیم و پیامبر او را اطاعت میکردیم.

31319 مطابق با آیات قرآن کریم اگر بخواهیم در زمره بهشتیان باشیم باید در دنیا چگونه زندگی کنیم؟

1 )راستگو باشیم و برای رسیدن به آمرزش پروردگار شتاب کنیم و خداوند را به علت عدم حزن و اندوه سپاسگزار باشیم.

2 )با پیامبران و راستگویان همنشین باشیم و در امانت خیانت نکنیم.

3 )همنشین راستگویان و نیکوکاران باشیم و با خداوند هم صحبت باشیم.

4 )در زمان توانگری و تنگدستی انفاق کنیم و خشم خود را فرو ببریم و از خطای مردم بگذریم.

32320 مطابق با آموزه های گرانمایه و نورانی کلام ّ الله مجید کدامیک در وصف جایگاه نیکوکاران در بهشت به درستی بیان شده است؟)کانون فرهنگی آموزش 98)

1 )پیامبران، شهیدان و صالحان جایگاههای یکسان در بهشت دارند. 2 )بهشت هفت در دارد که بهشتیان از آن درها وارد میشوند.

3 )چون بهشتیان سررسید، درهای آن را به روی خود گشوده میبینند. 4 )بهشتیان با خدا هم صحبت اند و به عبارت » ّ الحمد لله رب العالمین« مترنم اند.

32321 به چه دلیل در روز قیامت ناله حسرت دوزخیان بلند میشود؟

1 )نگهبانان جهنم درخواست آنان، مبنی بر تخفیف گرفتن در عذاب را رد میکنند.

2 )در دنیا از محرومان دستگیری نمیکردند و همراه بدکاران در معصیت فرو رفته بودند.

3 )شیطان، بزرگان و سروران خود را عاملان گمراهی و ضلالت خود می دانستند.

4 )خداوند درخواست آنان برای بازگشت به دنیا و انجام عمل صالح را رد میکند.

32322 دوزخیان با کدام بیان، دیگران را مقصر معرفی میکنند و پاسخ شیطان به آنان چیست؟ )تجربی 95)

1 )بزرگان ما و شیطان، ما را گمراه ساختند ـ خدا به شما وعده راستاد و من به شما وعده دروغ دادم.

2 )بزرگان ما و شیطان، ما را گمراه ساختند ـ پیامبران دلیل روشنی برای شما آوردند، شما خود نپذیرفتید.

3 )شیطان و آرزوهای دنیایی، ما را گمراه ساختند ـ خدا به شما وعده راستاد و من به شما وعده دروغ دادم.

4 )شیطان و آرزوهای دنیایی، ما را گمراه ساختند ـ پیامبران دلیل روشنی برای شما آوردند، شما خود نپذیرفتید.

91

فرجام کار

32323 کدام عبارت به ظاهر عمل اشاره دارد و هر انسانی، حقیقت عملش را در کدام عالم می بیند؟

ً« ـ دنیا

ً« ـ قیامت 2« )یاکلون اموال الیتامی ظلما

1« )یاکلون اموال الیتامی ظلما

انما یاکلون فی بطونهم ناراً« ـ دنیا

انما یاکلون فی بطونهم ناراً« ـ قیامت 4ّ« )

ّ« )3

32324 طبق وعده قرآن کریم زندگی چه کسانی در دنیا باعث میشود در باغهای بهشتی گرامی داشته شوند؟

1 )کسانی که امانتها و عهد خود را رعایت کنند و به راستی ادای شهادت کنند.

2 )کسانی که برای رسیدن به آمرزش پروردگار شتاب کنند و خشم خود را فرو برند.

3 )کسانی که نیکوکار بوده و از خطای مردم در گذرند و با ستم به خود به یاد خدا بیفتند.

4 )کسایی که وقتی مرگشان فرا رسید همان لحظه توبه کنند.

32325 به بیان نبی گرامی اسلام 4، همنشین جدایی ناپذیر انسان ............... او است كه ثبت حقیقت آن به عهده ............... میباشد. )خارج از كشور 91)

1 )عمل ـ فرشتگان 2 )ایمان ـ فرشتگان 3 )عمل ـ شاهدان 4 )ایمان ـ شاهدان

32326 کدامیک در مورد جایگاه نیکوکاران نادرست است؟

1 )در یکنواختی کامل به سر میبرند. 2 )با پیامبران و راستگویان همنشین هستند.

3 )هم مردان و هم زنان در جوانترین صورت و قیافه اند. 4 )همسران بهشتی عاشق و خرسند از همسر خود هستند.

32327 آنگاه كه حسرت دوزخیان به هنگام عذاب برمیخیزد، با بیان چه جمله ای ناله حسرت سر میدهند و این آتش و عذاب دوزخ نمایانگر کدام

رابطه میان عمل و آثار آن است؟

1 )ای كاش خدا را فرمان میبردیم و پیامبر او را اطاعت می‌كردیم ـ محصول طبیعی عمل

2 )پروردگارا شقاوت بر ما چیره شد و ما مردمی گمراه بودیم، ما را از اینجا بیرون بر كه اگر به دنیا بازگردیم، عمل صالح انجام میدهیم ـ محصول طبیعی عمل

3 )ای كاش خدا را فرمان میبردیم و پیامبر او را اطاعت می‌كردیم ـ عین خود عمل

4 )پروردگارا شقاوت بر ما چیره شد و ما مردمی گمراه بودیم، ما را از اینجا بیرون بر كه اگر به دنیا بازگردیم، عمل صالح انجام میدهیم ـ عین خود عمل

32328 پس از ورود پاکان به بهشت، فرشتگان با چه جمله ای آنان را مخاطب قرار میدهند و بالاترین نعمت بهشت، کدام است؟

1 )وارد بهشت شوید و برای همیشه در آن زندگی کنید ـ مقام خشنودی و رضایت

2 )وارد بهشت شوید و برای همیشه در آن زندگی کنید ـ همنشینی با پیامبر 4

3 )خدای را سپاس که به وعده خود وفا کرد و این جایگاه زیبا را به شما عطا کرد ـ مقام خشنودی و رضایت

4 )خدای را سپاس که به وعده خود وفا کرد و این جایگاه زیبا را به شما عطا کرد ـ همنشینی با پیامبر 4

ّمیان آمده است؟

32329 عذاب دردناک توصیف شده در قرآن کریم برای کدام گروه از جهان

1 )تارکان نماز و دستگیری از محرومان 2 )انجام دهندگان کارهای زشت و توبه کنندگان به هنگام مرگ

3 )مرفهان در نعمت و اصرار کنندگان بر گناهان بزرگ 4 )انتخاب کنندگان دوستانی که آنها را از یاد خدا غافل میکرد.

33330«دستیابی به علم و آگاهی از راه مطالعه و تحقیق« و »پاسداری از نعمت سالمت به کمک ورزش و ریاضت«، به ترتیب پاداش و کیفر ............... و

............... است که وضع قوانین در تغییر آن به ترتیب مؤثر ............... و مؤثر ............... . )انسانی 93)

1 )طبیعی ـ طبیعی ـ نیست ـ نیست 2 )قراردادی ـ طبیعی ـ است ـ نیست

3 )طبیعی ـ قراردادی ـ نیست ـ است 4 )قراردادی و قراردادی ـ اس ـ است

33331 کدامیک از موارد زیر از سخنان جهنمیان به هنگام حسرت آنان به دلیل عذاب جهنم نیست؟

1 )دریغ بر ما بخاطر کوتاهی هایی که در دنیا کردیم.

2 )اگر به دنیا بازگردیم، عمل صالح انجام میدهیم.

3 )ای کاش خدا را فرمان میبردیم و پیامبر او را اطاعت میکردیم.

4 )ما در دنیا نماز نمی خواندیم و از محرومان دستگیری نمیکردیم.

33332 باحال ترین نعمت بهشت چیست و کدام مورد از ویژگیهای بهشت است؟

1 )لقا ـ نعمتهای خداوند موقت اند، اما مدال آور نیستند. 2 )خشنودی ـ نعمتهای خداوند موقت اند، اما مدال آور نیستند.

3 )لقا ـ بهشتیان همواره احساس طراوت و تازگی میکنند. 4 )خشنودی ـ بهشتیان همواره احساس طراوت و تازگی میکنند.

33333 مطابق با آیات قرآن کریم برای اینکه در زمره بهشتیان باشیم برای کدامین عمل باید شتاب داشته باشیم؟

1 )رعایت عهد و امانت ها 2 )مواظبت بر نماز و ادای شهادت راستین

3 )راستگو بودن و همنشین شدن با نیکوکاران 4 )رسیدن به آمرزش پروردگار

92

دین و زندگی دهم ـ درس هفتم

33334 پاسخ قطعی خداوند به دوزخیان در قیامت که نشأت گرفته از علم اوست، چیست و آنچه به انسان در روز قیامت به عنوان پاداش و کیفر

اعمالش داده میشود دارای چه ویژگیهای است؟ )کانون فرهنگی آموزش 98)

1 )شیطان و بزرگان و سرور انتان عامل اصلی گمراهی شما بودند. ـ تجسم اعمال

2 )شیطان و بزرگان و سرور انتان عامل اصلی گمراهی شما بودند. ـ صورت حقیقی اعمال

3 )اگر به دنیا باز گردید، همان راه گذشته را پیش میگیرید. ـ صورت طبیعی اعمال

4 )اگر به دنیا باز گردید، همان راه گذشته را پیش میگیرید. ـ جنبه باطنی اعمال

33335«تغییر قوانین« و »تطبیق با قوانین« به ترتیب، مرتبط با کیفر و پاداش ............... و ............... می باشد و رعایت تناسب بین جرم و جریمه در کیفر

............... مطرح میشود. )هنر 91)

1 )قراردادی ـ طبیعی ـ قراردادی 2 )قراردادی ـ طبیعی ـ اخروی 3 )طبیعی و قراردادی و قراردادی 4 )طبیعی ـ قراردادی ـ اخروی

33336 بهشتیان با چه کسی/ کسانی هم صحبت اند و این هم صحبتی مترنم بودن آنان به چه سخنی را در پی دارد؟

1 )فرشتگان ـ سالم و درود 2 )فرشتگان ـ خدایا تو پاک و منزهی

3 )خداوند ـ سالم و درود 4 )خداوند ـ خدایا تو پاک و منزهی

33337 بنا بر این فرمایش پیامبر رحمت، حضرت محمد 4: » ّ الدنیا مزرعة الاخرة« کدام مفهوم استنباط می گردد و منظور از »بذر سالم« در این تمثیل چیست؟

1 )آخرت، سرای عینیت یافتن اعمال است ـ انجام عمل صالح

2 )آخرت، سرای عینیت یافتن اعمال است ـ استعدادها و گرایشهای انسان به خیر و نیکی

3 )در رستاخیز، پاداش عمل محصول طبیعی آن میباشد ـ استعدادها و گرایشهای انسان به خیر و نیکی

4 )در رستاخیز، پاداش عمل محصول طبیعی آن میباشد ـ انجام عمل صالح

33338 بنا بر سخن رسول خدا 4 که میفرماید: »برای تو ناچار همنشینی خواهد بود که هرگز از تو جدا نمیشود ...«، منظور از این همنشین چیست

و در عرصه قیامت انسان اعمالش را چگونه میبیند؟

1 )نیات ـ عین عمل خود را میبیند. 2 )نیات ـ تصویری از اعمال نمایان است.

3 )کردار ـ عین عمل خود را میبیند. 4 )کردار ـ تصویری از اعمال نمایان است.

33339 پیامد کسانی که »کارهای زشت انجام دهند و هنگام مرگ توبه کنند« چگونه است؟

1 )توبه آنها پذیرفته نیست و عذاب دردناکی برایشان فراهم شده است. 2 )توبه آنها پذیرفته نیست ولی از عذابشان کم میشود.

3 )توبه آنها پذیرفته است چون خداوند رحیم و غفور است. 4 )توبه آنها پذیرفته است ولی عذاب داده میشوند.

34340 چرا آتش بسیار سخت و سوزنده جهنم از درون جان دوزخیان شعله می کشد و یکی از اعمالی که سبب این واقعه می شود، کدام است؟

ً« )کانون فرهنگی آموزش 98)

َ َ یاکلون اَ َ اموال الیتامی ظُلما

َّذین ی

ِ َّن ال

1 )زیرا حاصل عمل خود انسانها است. ـ »ا

ِهم ناراً«

ِ

ُطون

َ ُأک َ لون فی ب

نَّما ی

ِ

2 )زیرا حاصل عمل خود انسانها است. ـ »ا

ِهم ناراً«

ِ

ُطون

َ ُأک َ لون فی ب

نَّما ی

ِ

3 )زیرا تصویر اعمال انسان باید عیان گردد. ـ »ا

»ً

َ َ یاکلون اَ َ اموال الیتامی ظُلما

َّ َ ذین ی

ِ َّن ال

4 )زیرا تصویر اعمال انسان باید عیان گردد. ـ »ا

34341 حقیقت کدام عمل، خوردن آتش است و این حقیقت در کدام عالم قابل مشاهده است؟

1 )غیبت کردن ـ دنیا 2 )غیبت کردن و قیامت

3 )خوردن مال یتیمان به ناحق ـ قیامت 4 )خوردن مال یتیمان به ناحق ـ دنیا

34342 پاسخ محکم و قطعی خداوند خطاب به دوزخیان خواهان بازگشت به دنیا برای انجام عمل صالح، چیست؟

1 )آیا رسوالنی از خودتان برایتان نیامدند تا آیات پروردگارتان را برای شما بخوانند و شما را از دیدار امروزتان بیم دهند؟

2 )آیا در دنیا به اندازه کافی به شما عمر ندادیم تا هر کس می خواست، به راه آید؟

3 )هرگز! این صرفا سخنانی است که او میگوید.

4 )آیا زمین خدا گسترده نبود تا در آن مهاجرت کنید؟

34343 چرا بهشت برای نیکوکاران به این دلیل موصوف به » ّ دارالسلام« است و بهشتیان به کدام جمله مترنم اند؟

1 )خالی از درد و رنج و ناراحتی و نقصان است ـ »خداوند را سپاس«

2 )خالی از درد و رنج و ناراحتی و نقصان است ـ »خدایا تو پاک و منزهی«

3 )خازنان بهشت با سالم به استقبال آنان میشتابند ـ »خدایا تو پاک و منزهی«

4 )خازنان بهشت با سالم به استقبال آنان میشتابند ـ »خداوند را سپاس«

93

فرجام کار

34344 مجازات و پاداش كه امکان هیچگونه ظلم و ستمی در آن وجود ندارد، چگونه است؟

1 )تناسب بین جرم و عمل در آن برقرار باشد. 2 )عین عمل دریافت گردد.

3 )بازتاب طبیعی عمل باشد. 4 )قراردادی و طرفینی باشد.

34345 کدام مورد از تشابهات برزخ و قیامت است؟

1 )حیات روحی 2 )باز بودن پرونده عمل

3 )محدود بودن آگاهیهای انسان 4 )قابل مشاهده بودن حقیقت عمل

34346 آتش دوزخ، از چه جهت از درون جان دوزخیان زبانه می کشد و مخاطب سخنان بهشتیان چه کسی/ کسانی اند؟

ّات و مقاصد آنان ـ دوزخیان 2 )حاصل عمل اختیاری خود انسانها ـ دوزخیان

1 )برخاسته از نی

ّات و مقاصد آنان ـ خداوند 4 )حاصل عمل اختیاری خود انسانها ـ خداوند

3 )برخاسته از نی

34347 در بیان آیات قرآنی، منظور از رستگاری بزرگی که بهشتیان به آن مسرورند چیست و به چه دلیلی آنان خدا را سپاس میگویند؟

1 )بالاترین نعمت بهشت ـ زیرا حزن و اندوه را از آنان زدوده و از رنج و درماندگی دور کرده است. )کانون فرهنگی آموزش 98)

2 )باالترین نعمت بهشت ـ چون همنشینانی نیکو در بهشت دارند، همچون شهیدان و نیکوکاران.

3 )مقام خشنودی خدا ـ زیرا هر چه دلهایشان تمنا کند و دیدگانشان را خوش آید، آماده می بیند.

4 )مقام خشنودی خدا ـ چون نعمتهای بهشت، دائمی است و هیچگاه خستگی و سستی و مالت می آورد.

34348«نتیجه مطالعه کردن، همان دستیابی به علم و آگاهی است«، این مفهوم بیانگر چیست و مثال دیگر آن چه میباشد؟

1 )تجسم خود عمل است ـ آتشی است که نتیجه خوردن اموال یتیم است

2 )تجسم خود عمل است ـ تندرستی است که نتیجه ورزش روزانه است

3 )نتیجه طبیعی خود عمل است ـ آتشی است که نتیجه خوردن اموال یتیم است

4 )نتیجه طبیعی خود عمل است ـ تندرستی است که نتیجه ورزش روزانه است

34349 با توجه به این سخن پیامبر اکرم 4 که فرمود: » ّ الدنیا مزرعة الاخرة« زمین مناسب برای داشتن زراعتی پرمحصول در آخرت، چیست و چه

چیزی نقش بذر سالم را داشته و آبیاری به موقع و مناسب این زمین، با کدام مورد صورت می پذیرد؟

1 )دل ـ استعدادها و گرایشهای پاک ـ اعمال نیک 2 )عقل ـ استعدادها و گرایشهای پاک ـ اعمال نیک

3 )دل ـ اعمال نیک ـ استعدادها و گرایشهای پاک 4 )عقل ـ اعمال نیک ـ استعدادها و گرایشهای پاک

35350 چرا آتش جهنم، از درون جان جهنمیان شعله می کشد و ورود جهنمیان به جهنم به چه صورتی است؟

1 )سوزاننده و غیرمادی است ـ فردی 2 )سوزاننده و غیرمادی است ـ گروهی

3 )حاصل عمل خود انسانهاست ـ فردی 4 )حاصل عمل خود انسانهاست ـ گروهی

ِ ّن 35351 الّذین یاکلون اموال الیتامی ظلماً ...«، نتیجه خوردن مال یتیم چیست و این آیه به کدام نوع رابطه میان عمل و کیفر

با توجه به آیه مبارکه »ا

آن اشاره دارد؟

1 )فروبردن آتشی در شکم است ـ تجسم خود عمل است 2 )فروبردن آتشی در شکم است ـ نتیجه طبیعی خود عمل است

3 )ورود به آتشی جاویدان است ـ تجسم خود عمل است 4 )ورود به آتش جاویدان است ـ نتیجه طبیعی خود عمل است

35352 پرداخت دستمزد به کارگر و ابتلا به سرطان در اثر استعمال مواد مخدر، هر کدام تحت کدام پاداش یا کیفر قرار میگیرند؟

1 )طبیعی ـ طبیعی 2 )قراردادی ـ طبیعی

3 )طبیعی و قراردادی 4 )قراردادی و قراردادی

35353 ترنم زبان بهشتیان چیست و در آیات وحی الهی درجات بهشتیان چگونه توصیف شده است؟

1 )تنزیه ـ هریک از بهشتیان در درجهای خاص از بهشت قرار میگیرند 2 )سپاس ـ هریک از بهشتیان در درجهای خاص از بهشت قرار میگیرند

3 )تنزیه ـ همه بهشتیان در درجه عالی بهشت قرار دارند 4 )سپاس ـ همه بهشتیان در درجه عالی بهشت قرار دارند

35354 با توجه به آیات قرآن کریم، سخن فرشتگان عذاب خطاب به دوزخیان در عالم قیامت، چیست و آیه مبارکه » ّ ان الّذین یاکلون اموال الیتامی

ظلماً انّما یاکلون فی بطونهم ناراً« کدام مفهوم را در آخرت ترسیم می نماید؟

1 )نادیده گرفتن درخواست آنان مبنی بر بازگشت به دنیا به منظور انجام حسنات ـ همانندی عمل با کیفر

2 )ملامت و سرزنش آنان مبنی بر نادیده گرفتن نشانههای الهی و انذار فرستادگان او ـ همانندی عمل با کیفر

3 )ملامت و سرزنش آنان مبنی بر نادیده گرفتن نشانههای الهی و انذار فرستادگان او ـ یکی بودن کیفر با عمل

4 )نادیده گرفتن درخواست آنان مبنی بر بازگشت به دنیا به منظور انجام حسنات ـ یکی بودن کیفر با عمل

94

دین و زندگی دهم ـ درس هفتم

35355 تنظیم زندگی و برنامه ریزی برای آن با آگاهی کامل، از طریق کدام رابطه ممکن خواهد بود و »تبدیل قوانین« ویژگی کدام نوع رابطه و آثار

آن است؟

1 )قراردادی و قراردادی 2 )طبیعی و قراردادی

3 )طبیعی ـ طبیعی 4 )قراردادی ـ طبیعی

ّم برای تخفیف مجازات، به آنها روی می آورند، فرشتگان چه می گویند و واکنش دوزخیان

35356 آنجا که دوزخیان به امید وساطت نگهبانان جهان

به این سخن چیست؟

1 )آیا به شما در دنیا عمر کافی ندادیم؟ ـ تصدیق 2 )آیا به شما در دنیا عمر کافی ندادیم؟ ـ تکذیب

3 )مگر پیامبران برای شما دلیل روشنی نیاوردند؟ ـ تصدیق 4 )مگر پیامبران برای شما دلیل روشنی نیاوردند؟ ـ تکذیب

35357 فرشتگان در پاسخ به چه گروهی می گویند: »مگر پیامبران برای شما دلیل روشنی نیاوردند«؟

1 )گناهکارانی که از خداوند می خواهند به دنیا بازگردند و عمل صالح انجام دهند.

2 )گناهکارانی که می گویند: پروردگارا شقاوت بر ما چیره شد و ما گمراه بودیم.

3 )گناهكاراني كه از نگهبانان جهنم می خواهند كه از خداوند تخفیفی بگیرند.

4 )گناهکارانی که ناله حسرتشان برمیخیزد و میگویند: ای کاش ما خدا را فرمان می بردیم.

ّم میباشد؟

35358 منطبق با آیات قرآن کریم کدام یک از موارد زیر از زمینه های کشانده شدن به سوی جهنم

1 )اصرار بر گناه و ترک نماز و عدم دستگیری از محرومان

2 ) ّ پیروی از شیطان و بزرگان، که بر جهنمیان تسلط داشتند.

3 )عدم پیروی از پیامبران با توجه به اینکه نگهبان و حافظ مردم بودند.

4 )اصرار بر جهل و دوری از عقل که راه سعادت را به آنها نشان میدهد.

35359 پس از این‌كه دوزخیان دچار عذاب شدند، ناله حسرتشان برمیخیزد و می گویند: ............... . )ریاضی 91)

1 )بزرگان ما و شیطان با وعده های دروغ سبب گمراهی ما شدند

2 )ای کاش ما خدا را فرمان می بردیم و پیامبر خدا را اطاعت می‌كردیم

3 )ما را از اینجا بیرون بر؛ اگر به دنیا بازگردیم، عمل صالح انجام میدهیم

4 )پروردگارا شقاوت بر ما چیره شد و ما مردمی گمراه بودیم؛ ما را مشمول عفو خودگردان

36360 چرا بهشت، دارالسلام است و چه کسانی در بهشت همنشین بهشتیان اند؟

1 )زیرا در آن خداوند را به علت وفا به وعده هایش سپاس می گویند ـ نیکوکاران

2 )زیرا در آن خداوند را به علت وفا به وعده هایش سپاس می گویند ـ فرشتگان

3 )زیرا در آن هیچ نقصان و اندوه و غصه ای نیست ـ نیکوکاران

4 )زیرا در آن هیچ نقصان و اندوه و غصه ای نیست ـ فرشتگان

36361 عالیترین و کاملترین محاكمه در کدام عالم اتفاق می افتد و به چه صورت است؟

1 )برزخ ـ شخص آنچه را كه انجام داده است، همره خویش می بیند

2 )قیامت ـ شخص آنچه را كه انجام داده است، همره خویش می بیند

3 )برزخ ـ گزارشی از اعمال انسان به وسیله فرشتگان نمایش داده می شود

4 )قیامت ـ گزارشی از اعمال انسان به وسیله فرشتگان نمایش داده می شود

36362 ظرف تحقق این سخن شیطان »خداوند به شما وعده حق داد و من به شما وعده ای دادم و خلاف آن عمل کردم« کدام عالم بوده و از ویژگیهای بارز

این عالم چیست و مخاطبان این سخن چه کسانی اند؟

1 )برزخ ـ همچنان پرونده اعمال انسانها باز است و تحت تأثیر برخی اعمال دنیوی آنها قرار میگیرد ـ همه اهل دوزخ

2 )قیامت ـ کار از کار گذشته و فرصتی برای توبه باقی نمانده است ـ همه انسانها

3 )برزخ ـ همچنان پرونده اعمال انسانها باز است و تحت تأثیر برخی اعمال دنیوی آنها قرار میگیرد ـ همه انسانها

4 )قیامت ـ کار از کار گذشته و فرصتی برای توبه باقی نمانده است ـ اهل دوزخ

168

دین و زندگی دهم

30308 گزینه »2 »بالاترین درجه بهشت »لقا و خشنودی خداوند«

است. بهشتیان به عبارت »خدایا تو پاک و منزهی« مترنم اند.

30309 گزینه »4 »بررسی گزینه ها:

گزینه )1 :)در رابطه قراردادی سعی در برقراری عدالت است.

گزینه )2 :)در قیامت عین عمل انسان نمایش داده می شود.

گزینه )3 :)انسان در قیامت باطن اعمالش را می بیند.

گزینه )4 :)پاداش و کیفر محصول طبیعی عمل تغییر ناپذیر است.

31310 گزینه »1 »حدیث » ّ الدنیا مزرعة الاخرة« یعنی هر چه در

دنیا بکارد در آخرت برداشت میکند، پس سرنوشت ابدی انسان براساس

رفتار کنونی او در دنیا تعیین میشود.

31311 گزینه »2 »رابطه طبیعی تغییر پذیر نیست و انسان باید

خود را با آن هماهنگ کند. در رابطه قراردادی با وضع قوانین جدید

می توان رابطه ها را تغییر داد.

31312 گزینه »4 »در آیه »لیجمعنکم الی یوم القیامة لا ریب فیه و من

ّ اصدق من الله حدیثا« خداوند با بیان صداقت خود بر وقوع معاد تأکید میکند.

آیه 18 سوره نساء: »برای کسانی که کارهای زشت انجام دهند و هنگامی

که مرگ یکی از آنها فرا رسد می گوید: الان توبه کردم. توبه نیست و اینها

کسانی هستند که عذاب دردناکی برایشان فراهم کردیم.«

31313 گزینه »1 »سخن بهشتیان: »خدای را سپاس که به وعده

خود وفا کرد و این جایگاه زیبا را به ما عطا کرد.«

31314 گزینه »1 »امکان وضع قوانین و تغییر پاداش و یا کیفری

که محصول طبیعی عمل است وجود ندارد؛ به همین دلیل انسان باید خود

را با آن تطبیق دهد و با آگاهی کامل از آن سود ببرد.

31315 گزینه »3 »در نامه عمل انسان خود عمل نمایان است و

هر کس عین عملش را میبیند.

بررسی سایر گزینه ها:

گزینه )1 :)نامه عمل گزارش نیست.

گزینه )2 :)تصویر عمل نیست بلکه خود عمل است.

گزینه )4 :)نامه عمل به صورت شخص نمایان نمیشود.

31316 گزینه »3 »دوزخیان در قیامت می گویند: »دریغ بر ما

به خاطر آن کوتاهی هایی که کردیم.« عبارت »دریغ بر ما« نشان دهنده

افسوس آنهاست.

و همچنین آنها میگویند: »ای کاش فلان شخص را به عنوان دوست خود

انتخاب نمیکردیم، او ما را از یاد خدا بازداشت.«

پاسخنامۀ تشریحی

169

32327 گزینه »3« »در این حال، ناله حسرت دوزخیان برمیخیزد

و میگویند: ای کاش خدا را فرمان می بردیم و پیامبر او را اطاعت

میکردیم.« عذاب و پاداش در آخرت، عین عمل انسان است.

32328 گزینه »2 »فرشتگان به بهشتیان می گویند: »وارد بهشت

شوید و برای همیشه در آن زندگی کنید.«

بالاترین نعمت بهشت، خشنودی خداوند است.

32329 گزینه »2 ّ »عذاب دردناک جهنم توصیفی است که فقط در

آیه 18 سوره نساء بیان شده است: »برای کسانی که کارهای زشت انجام

دهند و هنگامی که مرگ یکی از آنها فرا رسد می گوید: الان توبه کردم،

توبه نیست و اینها کسانی هستند که عذاب دردناکی برایشان فراهم است.

33330 گزینه »1 »هم »دستیابی به علم و آگاهی از راه مطالعه و تحقیق«

و هم »پاسداری از نعمت سالمت به کمک ورزش و ریاضت«، از پاداشهای طبیعی

عمل هستند. در پاداش و جزای طبیعی عمل، وضع قوانین برای تغییر، موثر نیست.

دقت کنید، تنها در پاداش و جزای قراردادی میتوان با وضع قوانین

جدید، تغییر ایجاد کرد.

33331 گزینه »2 »وقتی از درون جهنمیان آتش شعله می کشد،

ناله حسرت آن بلند میشود و می گویند: »ما در دنیا نماز نمی خواندیم و از

محرومان دستگیری نمیکردیم ... ای کاش خدا را فرمان می بردیم و پیامبر

او را اطاعت می کردیم ... دریغ بر ما بخاطر کوتاهی هایی که در دنیا کردیم.«

سخن »اگر به دنیا بازگردیم ...« را دوزخیان به خدا میگویند.

33332 گزینه »4 »بالاترین نعمت بهشت، خشنودی خداوند است.

نعمتهای بهشت دائمی اند و بهشتیان همواره احساس طراوت و تازگی میکنند.

33333 گزینه »4 »با توجه به آیه 133 سوره آل عمران »و شتاب کنید

برای رسیدن به آمرزش پروردگارتان و بهشتی که وسعت آن آسمانها و زمین

است« برای رسیدن به بهشت باید در طلب آمرزش از خداوند شتاب کنیم.

33334 گزینه »4 »پاسخ قطعی خداوند به دوزخیان این است که »آیا

در دنیا به اندازه کافی به شما عمر ندادیم تا هر کس میخواست به راه راست آید،

ما می دانیم )علم الهی( اگر به دنیا باز گردید، همان راه گذشته را پیش میگیرید.«

آنچه به انسان در روز قیامت به عنوان پاداش و کیفر داده میشود و همان تجسم

اعمال، صورت حقیقی عمل، جنبه باطنی عمل، خود عمل و عین عمل است.

33335 گزینه »1 »در کیفر و پاداش قراردادی، می توان با وضع

قوانین جدید )تغییر در قوانین(، کیفر و پاداش را تغییر داد؛ آنچه اهمیت

دارد، رعایت تناسب بین جرم و جریمه در کیفر است تا عدالت برقرار شود.

در کیفر و پاداش نتیجه طبیعی خود عمل، امکان تغییر وجود ندارد و باید

خود را با آن هماهنگ کنیم و با آگاهی کامل از آن برنامه زندگی خود را

تنظیم و سعادت زندگی خویش را تأمین کنیم.

33336 گزینه »4 »بهشتیان با خداوند هم صحبت اند و لب هایشان

همواره به » ّ خدایا تو پاک و منزهی« ّ مترنم است.

33337 گزینه »2 »در آخرت، جزا و پاداش عمل، عین عمل است،

نه رابطه قراردادی یا طبیعی.

بذر سالم استعدادها و گرایشهای انسان به خیر و نیکی.

دقت کنید که همواره در سؤالات کنکور سراسری بین 1 تا 4 سوال از اندیشه

و تحقیقها مطرح می شوند. پس لازم است آنها را به خوبی یاد بگیرید.

31317 گزینه »1 »با توجه به سخن رسول اکرم 1، تنها همنشینی

که در دنیا و پس از مرگ همراه ما خواهد بود، کردار )اعمال( ماست. در

روز قیامت هر کس عین عمل خود را میبیند.«

دقت کنید، در قیامت گزارش یا تصویر عمل نشان داده نمیشود، بلکه

خود عمل نمایان میشود.

31318 گزینه »1 »آیات 45 و 46 سوره واقعه » ّ )جهنمیان( پیش از

این )در دنیا( مست و مغرور نعمت بودند و بر گناهان بزرگ اصرار می کردند.« به

سرگرم کامرانی و نازپروردگی بودن از ویژگی ّ های جهنمیان اشاره میکند.

31319 گزینه »4 »بررسی گزینه ها: گزینه )1 :)سپاسگزاری از

خدا به علت عدم حزن و اندوه از ویژگیهای بهشتیان در دنیا نیست.

گزینه )2 :)همنشینی با پیامبران و راستگویان از ویژگیهای بهشتیان در

دنیا نیست.

گزینه )3 :)صحبت کردن با خدا از ویژگیهای بهشتیان در دنیا نیست.

گزینه )4 :)با توجه به آیات 133 تا 135 سوره آل عمران انفاق و فرو خوردن

خشم و بخشیدن دیگران از ویژگیهای بهشتیان است.

32320 گزینه »3 »چون بهشتیان سررسید، درهای آن را به روی خود

گشوده می بینند. یعنی درهای بهشت برای استقبال از بهشتیان از قبل گشوده است.

بررسی سایر گزینه ها:

گزینه )1 :)یک جایگاه مخصوص پیامبران و صدیقان و یک جایگاه مخصوص

شهیدان است.

گزینه )2 :)بهشت هشت در دارد.

گزینه )4 :)بهشتیان به جمله » ّ خدایا تو پاک و منزهی« مترنم اند.

32321 گزینه »2 »در روز قیامت، ناله حسرت دوزخیان بلند میشود

و میگویند: »ما در دنیا نماز نمی خواندیم و از محرومان دستگیری نمی کردیم و

همراه بدکاران در معصیت خدا فرو رفته بودیم.«

32322 گزینه »1 »آنان )دوزخیان( گاهی دیگران را مقصر می شمارند

و میگویند: بزرگان ما و شیطان سبب گمراهی ما شدند. شیطان میگوید:

»خداوند به شما وعده حق داد ...«

32323 گزینه »1 »ظاهر عمل خوردن اموال یتیمان

»یاکلون اموال الیتامی«

انما یاکلون فی بطونهم ناراً«

حقیقت عمل خوردن آتش »ّ

انسان حقیقت عملش را در قیامت می بیند.

32324 گزینه »1 »گرمی داشته شدن در باغهای بهشت فقط در

آیات 32 تا 35 سوره معارج بیان شده است: »و آنها که امانتها و عهد

خود را رعایت میکنند و آنها که به راستی ادای شهادت کنند و آنها که

بر نماز مواظبت دارند، آنان در باغهای بهشتی گرامی داشته می شوند.«

32325 گزینه »1 »پیامبر اسالم 1 در حدیثی فرمودند: »برای تو

ناچار همنشینی خواهد بود ... آن همنشین، کردار توست.« فرشتگانی که کارنامه

عمل انسان را تنظیم میکنند، حقیقت اعمال را ثبت و نگهداری میکنند.

32326 گزینه »1 »بهشتیان با پیامبران و راستگویان همنشینند.

مردان و زنان در جوان ترین صورت و قیافه اند. همسران بهشتی نیز عاشق

و خرسند از همسر خود هستند.

بهشتیان هر چه تمنا کنند، به دست میآورند و هیچگاه در یکنواختی نیستند.

170

دین و زندگی دهم

بهشتیان خدا را سپاس میگویند که حزن و اندوه را از آنان زدوده و از رنج

و درماندگی دور کرده است.

34348 گزینه »4 »دستیابی به علم و آگاهی، نتیجه طبیعی مطالعه کردن

و تندرستی نتیجه طبیعی ورزش روزانه است. اما آتشی که نتیجه خوردن مال

یتیم است، مربوط به تجسم خود عمل میباشد.

34349 گزینه »1 »زمین مناسب )برای داشتن زراعتی پرمحصول(،

دل است که استعداد و گرایشهای انسان، نقش بذر سالم را داشته و آبیاری به

موقع و مناسب این زمین، با انجام عمل صالح صورت می پذیرد.

35350 گزینه »4 »آتش جهنم حاصل عمل خود انسان هاست؛ به

همین دلیل، از درون جان آنها شعله میکشد.

جهنمیان به صورت گروه گروه وارد جهنم میشوند.

35351 گزینه »1 »با توجه به آیه » ّ ان ّ الذین یاکلون ...«، نتیجه

خوردن مال یتیم، خوردن آتش است که تجسم خود عمل میباشد. باطن

و حقیقت خوردن مال یتیم، خوردن آتش است.

35352 گزینه »2 »پرداخت دستمزد چون با قراردادها و وضع

قوانین جدید قابل کم و زیاد شدن است، قراردادی است، اما ابتال به سرطان

در اثر استعمال مواد مخدر، چون به قوانین بهداشتی و طبیعی مربوط

است، جزء کیفرهای طبیعی است.

35353 گزینه »1 »همیشه به خاطر داشته باشید:

الف( حمد و سپاس » ّ الحمد الله«

ب( تنزیه و بری داشتن »سبحانك«

ّ : خدایا تو پاک و منزهی« که بیانگر تنزیه خداوند

بهشتیان به » ّ سبحانك اللهم

ّ است؛ مترنم اند. هریک از بهشتیان در درجهای خاص از بهشت قرار میگیرند.

35354 گزینه »2 »اولین سخن فرشتگان مامور جهنم، ملامت کردن

جهنمیان به دلیل توجه نکردن به انذار فرستادگان الهی و آیات پروردگار

است. آیءه » ّ ان ّ الذین یأکلون اموال ...« بیانگر تجسم عین اعمال است.

35355 گزینه »2 »ما نمی توانیم با وضع قوانین، نتیجئه طبیعی

خود عمل را تغییر دهیم؛ پس باید با آگاهی کامل، برنامه زندگی خود را به

گونه ای تنظیم کنیم که سعادت ما را تامین کند.

اما با تبدیل قوانین در روابط قراردادی میتوان کیفر یا پاداش را تغییر داد.

35356 گزینه »3 »دوزخیان برای تخفیف در مجازات به نگهبانان

دوزخ روی می آورند. آنها به دوزخیان می گویند: »مگر پیامبران برای شما

دلیل روشنی نیاوردند؟« دوزخیان نیز می گویند: »بلی )تصدیق می کنند(«.

35357 گزینه »3 »گناهکاران به نگهبانان جهنم روی می آورند تا

آنها بر ایشان از خداوند تخفیفی بگیرند، ولی فرشتگان می گویند: »مگر

پیامبران برای شما دلیل روشنی نیاوردند.«

35358 گزینه »1 »بررسی گزینه ها:

گزینه )1 :)با توجه به آیات 43 تا 46 سوره مدثّر ترک نماز و کمک نکردن

به محرومان و با توجه به آیات 45 و 46 سوره واقعه اصرار بر گناه از

زمینه ّ های جهنمی شدن است.

گزینه )2 :)شیطان و بزرگان هیچ ّ گاه بر جهنمیان تسلط نداشتهاند.

گزینه )3 :)وپیامبران حافظ و نگهبان مردم نیستند.

گزینه )4 :)راه سعادت را خداوند به وسیله پیامبران به انسان نشان میدهد.

33338 گزینه »3 »با توجه به سخن پیامبر 1، کردار و اعمال ما

همیشه همراه ما هستند و هیچگاه از ما جدا نمی شوند و در قیامت، عین

عمل مجسم میشود.

33339 گزینه »1 »با توجه به آیه 18 سوره نساء میفهمیم کسانی

که هنگام مرگ توبه می کنند توبه شان پذیرفته نمی شود و عذابی دردناک

برایشان فراهم میشود.

34340 گزینه »1 »آتش جهنم، بسیار سخت و سوزاننده است. این

آتش حاصل عمل خود انسانها است )علت( و برای همین، از درون جان

آنها شعله میکشد )معلول(.

َ َ اکلون اَ َ موال

َّ َ ذین ی

َِّن ال

به عنوان مثال، کسی که مال یتیمی را به ناحق می خورد: »ا

ً« اگر باطن و چهره واقعی عمل او در همین دنیا برمال شود، همگان

الیتامی ظُلما

انما یاکلون فی بطونهم نارا« است.

خواهند دید که او در حال خوردن آتش »ّ

34341 گزینه »3 »حقیقت عمل خوردن مال یتیمان به ناحق،

خوردن آتش است و حقیقت اعمال در قیامت قابل مشاهده است.

34342 گزینه »2 »پاسخ قطعی خداوند به دوزخیان این است که »آیا

در دنیا به اندازه کافی به شما عمر ندادیم تا هر کس میخواست، به راه آید؟«

بررسی سایر گزینه ها:

گزینه )1 :)این سخن در کتاب قدیم بوده و مربوط به برزخ است.

گزینه )3 :)سخن خداوند به کسانی است که در برزخ تقاضای بازگشت به

دنیا را میکنند.

گزینه )4 :)سخن فرشتگان به دوزخیان در برزخ است.

34343 گزینه »2« »خازن بهشت یا جهنم« به معنی »نگهبانان

بهشت یا جهنم« است.

بهشت برای آنان )بهشتیان( سرای سلامتی )دارالسلام( است؛ و هیچ

نقصانی، اندوهی، غصهای، خوف و ترسی و ... نیست. بهشتیان با خدا

هم صحبت اند و به جمله »خدایا! تو پاک و منزهی!« مترنم اند.

34344 گزینه »2 »مجازات و پاداش در قیامت، عین عمل است.

پس در مجازات و پاداش اخروی که عین عمل است، به کسی ظلم نمیشود.

34345 گزینه »1 »روح هم در برزخ و هم در قیامت حیات دارد.

بررسی سایر گزینه ها:

گزینه )2 :) ّ پرونده عمل به واسطه اعمال ماتاخر در برزخ باز است، اما در

قیامت پرونده عمل بسته میشود.

گزینه )3 :)انسان در قیامت کاملترین آگاهی را داراست و سطح آگاهی

بیشتری نسبت به برزخ دارد.

گزینه )4 :)در برزخ، حقیقت عمل قابل مشاهده نیست، اما در قیامت

حقیقت عمل قابل مشاهده است.

34346 گزینه »4 »آتش جهنم بسیار سخت و سوزاننده است. این

آتش حاصل عمل خود انسان هاست و از درون جان آنها شعله میکشد.

بهشتیان با خداوند هم صحبت اند.

34347 گزینه »1 »بالاترین نعمت بهشت مقام خشنودی خداوند

است که بهشتیان از این رستگاری بزرگ مسرورند. )بخش اول همه

گزینه ها صحیح است.(

پاسخنامۀ تشریحی

171

در این حال، ناله حسرت دوزخیان برمی خیزد و

»

2

35359گزینءه »

ای کاش خدا را فرمان میبردیم و پیامبر او را اطاعت میکردیم.«

میگویند: »

بهشت دارالسلام است، زیرا در آن هیچ نقصان

»

3

36360 گزینه »

و غم و اندوهی نیست.

بهشتیان همنشین پیامبران، راستگویان، شهیدان و نیکوکارانند.

عالیترین و کاملترین محاکمه در قیامت است؛

»

2

36361 گزینه »

همان عملی را که انجام داده است، میبیند.

ً

زیرا در آنجا، هر کس دقیقا

شیطان در قیامت که کار از کار گذشته و فرصتی

»

4

36362 گزینه »

خداوند

برای توبه باقی نمانده است، خطاب به جهنمیان )اهل دوزخ( میگوید: »

به شما وعده حق داد و من به شما وعده ای دادم و خلاف آن عمل کردم.«