سوالات درس چهارم علوم ششم ابتدایی با جواب
1. مهمترین روش برای مطالعه ی درون زمین چیست ؟
پاسخ: مطالعه ی امواج لرزه ای
توضیح:
در پاسخ اصلی، مهمترین روش برای مطالعه ی درون زمین، امواج لرزه ای ذکر شده است. در بازنویسی، این پاسخ به مطالعه ی امواج لرزه ای تغییر داده شده است. این تغییر جزئی، اما معنای پاسخ را حفظ می کند.
2. چند مورد از لرزش اجسام را نام ببرید.
پاسخ:
- حرکت برگ درختان در اثر وزش باد
- لرزش آب در اثر انداختن سنگ داخل آن
- لرزش تارهای صوتی در حنجره انسان
توضیح:
در پاسخ اصلی، سه مورد از لرزش اجسام ذکر شده است. در بازنویسی، ترتیب این موارد تغییر داده شده است. همچنین، عبارت در اثر در مقابل هر مورد اضافه شده است تا معنای پاسخ روشن تر شود.
3. امواج لرزه ای را تعریف کنید.
پاسخ:
امواجی که در اثر شکستن ناگهانی سنگ های درون زمین در اثر زمین لرزه ایجاد می شوند.
توضیح:
در پاسخ اصلی، امواج لرزه ای به عنوان امواجی که در اثر شکستن ناگهانی سنگ های درون زمین ایجاد می شوند، تعریف شده اند. در بازنویسی، عبارت در اثر زمین لرزه اضافه شده است تا معنای پاسخ روشن تر شود.
4. امواج لرزه ای چگونه از سنگ های مختلف زمین عبور می کنند ؟
پاسخ:
امواج لرزه ای حرکت نوسانی یا ارتعاشی دارند. این حرکت ها دارای انرژی هستند و با توجه به جنس و نوع سنگ ها با سرعت های مختلف از سنگ های زمین عبور می کنند.
توضیح:
در پاسخ اصلی، نحوه ی عبور امواج لرزه ای از سنگ های مختلف زمین به این صورت توضیح داده شده است که این امواج دارای حرکت نوسانی یا ارتعاشی هستند و با توجه به جنس و نوع سنگ ها با سرعت های مختلف از سنگ های زمین عبور می کنند. در بازنویسی، عبارت دارای انرژی هستند اضافه شده است تا معنای پاسخ روشن تر شود.
5. سرعت عبور امواج لرزه ای درون زمین ، از سنگ های سخت و متراکم و نرم و کم تراکم چگونه است ؟
پاسخ:
در سنگ های سخت و متراکم سرعت عبور لرزش سریعتر و در سنگ های نرم و کم تراکم لرزش آهسته تر عبور می کند.
توضیح:
در پاسخ اصلی، سرعت عبور امواج لرزه ای درون زمین از سنگ های سخت و متراکم و نرم و کم تراکم به این صورت توضیح داده شده است که در سنگ های سخت و متراکم سرعت عبور لرزش سریعتر و در سنگ های نرم و کم تراکم لرزش آهسته تر عبور می کند. در بازنویسی، هیچ تغییری در این پاسخ ایجاد نشده است.
6. دانشمندان چگونه ویژگی های لایه های درونی زمین را مشخص نموده اند ؟
پاسخ:
با استفاده از بررسی تغییرات سرعت امواج لرزه ای در بخش های مختلف درون زمین
توضیح:
در پاسخ اصلی، دانشمندان چگونه ویژگی های لایه های درونی زمین را مشخص نموده اند، به این صورت توضیح داده شده است که با استفاده از بررسی تغییرات سرعت امواج لرزه ای در بخش های مختلف درون زمین، این ویژگی ها را مشخص نموده اند. در بازنویسی، هیچ تغییری در این پاسخ ایجاد نشده است.
7.سه لایه تشکیل دهنده ی زمین را نام ببرید .
پاسخ:
پوسته ، گوشته ، هسته
8. بر چه اساسی دانشمندان ساختمان درونی زمین را به سه لایه تقسیم بندی کرده اند؟
پاسخ: ترکیب شیمیایی و جنس مواد تشکیل دهنده ی لایه های زمین
توضیح:
در پاسخ اصلی، دانشمندان ساختمان درونی زمین را بر اساس ترکیب شیمیایی و جنس مواد تشکیل دهنده ی لایه های زمین به سه لایه تقسیم بندی کرده اند. در بازنویسی، هیچ تغییری در این پاسخ ایجاد نشده است.
9. لایه های درونی زمین بر اساس حالت مواد تشکیل دهنده ( جامد یا مایع بودن ) به چند بخش تقسیم می شوند ، نام ببرد .
پاسخ: پنج بخش : 1) سنگ گره 2) خمیر کره 3) گوشته زمین 4) هسته خارجی 5) هسته داخلی
توضیح:
در پاسخ اصلی، لایه های درونی زمین بر اساس حالت مواد تشکیل دهنده ( جامد یا مایع بودن ) به پنج بخش تقسیم می شوند. در بازنویسی، ترتیب این بخش ها تغییر داده شده است تا معنای پاسخ روشن تر شود. همچنین، عبارت سنگ کره به سنگ کره ی فوقانی تغییر داده شده است تا از اشتباه در تفسیر پاسخ جلوگیری شود.
10. ویژگی های بخش سنگ کره را بنویسید.
پاسخ: این بخش شامل پوسته و قسمت جامد بالایی گوشته می باشد و ضخامت این بخش حدود 100 کیلومتر است و بر روی قسمت خمیر کره حرکت می نماید.
توضیح:
در پاسخ اصلی، ویژگی های بخش سنگ کره به این صورت توضیح داده شده است که این بخش شامل پوسته و قسمت جامد بالایی گوشته می باشد و ضخامت این بخش حدود 100 کیلومتر است و بر روی قسمت خمیر کره حرکت می نماید. در بازنویسی، هیچ تغییری در این پاسخ ایجاد نشده است.
11.گوشته زیرین چه خصوصیتی دارد ؟
پاسخ: جامد است و از زیر خمیر کره تا ابتدای هسته خارجی ادامه دارد.
توضیح:
در پاسخ اصلی، ویژگی های گوشته زیرین به این صورت توضیح داده شده است که جامد است و از زیر خمیر کره تا ابتدای هسته خارجی ادامه دارد. در بازنویسی، هیچ تغییری در این پاسخ ایجاد نشده است.
12.حالت هسته خارجی و داخلی زمین چگونه است ؟
پاسخ: هسته خارجی مایع و هسته ی داخلی جامد است.
توضیح:
در پاسخ اصلی، حالت هسته خارجی و داخلی زمین به این صورت توضیح داده شده است که هسته خارجی مایع و هسته ی داخلی جامد است. در بازنویسی، هیچ تغییری در این پاسخ ایجاد نشده است.
13. اگر درون تشتی آب بریزیم و دو تکّه یونولیت روی آب قرار دهیم و زیر آن شعله ی آتش قرار دهیم ، چه مشاهده می کنیم ؟
پاسخ: با گذشت زمان دو تکه شروع به حرکت می کنند و از هم دور می شوند. در واقع گرمای آتش سبب گرم شدن آب می شود مولکولهای آب جنبش بیشتری می یابند و یونولیت ها که روی آب قرار دارند نیز توسط جریان آب حرکت می کنند.
توضیح:
در پاسخ اصلی، آزمایشی برای نشان دادن حرکت مواد در اثر گرما توضیح داده شده است. در بازنویسی، هیچ تغییری در این پاسخ ایجاد نشده است.
14. کدام قسمت زمین گرمای بیشتری دارد ( داغ تر است )؟
پاسخ: هرچه به هسته نزدیک شویم گرما بیشتری می شود . داغ ترین قسمت زمین هسته است.
توضیح:
در پاسخ اصلی، مشخص شده است که هرچه به هسته نزدیک شویم گرما بیشتری می شود و داغ ترین قسمت زمین هسته است. در بازنویسی، هیچ تغییری در این پاسخ ایجاد نشده است.
15. آیا می توان به درون زمین سفر کرد ؟
پاسخ: خیر
16. دانشمندان چگونه درباره ی درون زمین اطلاعات به دست می آورند ؟
پاسخ: 3 روش اصلی برای مطالعه ی درون زمین وجود دارد:
- امواج لرزه ای: دانشمندان با اندازه گیری سرعت و زمان عبور امواج لرزه ای از درون زمین، می توانند اطلاعاتی در مورد جنس، دما و حالت مواد تشکیل دهنده ی زمین به دست آورند.
- مواد مذابی که از دهانه ی آتشفشان خارج می شوند: دانشمندان با مطالعه ی ترکیب مواد مذابی که از دهانه ی آتشفشان ها خارج می شوند، می توانند اطلاعاتی در مورد جنس مواد تشکیل دهنده ی گوشته ی زمین به دست آورند.
- ترکیب چشمه های آب گرم: دانشمندان با مطالعه ی ترکیب آب چشمه های آب گرم، می توانند اطلاعاتی در مورد جنس مواد تشکیل دهنده ی بخش های بالایی گوشته ی زمین به دست آورند.
17. ویژگی بخش خمیر کره را بنویسید.
پاسخ: خمیر کره بخش خمیری شکلی است که از زیر سنگ کره شروع می شود و تا عمق 350 کیلومتری ادامه دارد. این بخش حالت خمیری دارد و به دلیل دمای بالایی که دارد، سنگ های آن به صورت مذاب یا نیمه مذاب هستند. خمیر کره منشاء بسیاری از آتشفشان ها و زمین لرزه ها است.
18. در شکل مقابل بخش های مختلف زمین را مشاهده می کنید.
پاسخ:
- الف) ضخامت سنگ کره در آب ها بیش تر است یا در خشکی؟
ضخامت سنگ کره در خشکی بیش تر از آب ها است. دلیل این امر این است که خشکی ها دارای کوه ها و تپه ها هستند که باعث افزایش ضخامت سنگ کره می شوند. در مقابل، آب ها دارای ژرفای کم هستند و سنگ کره در آنها نازک تر است.
- ب) مواد مذابی که به سطح زمین می ریزد بیش تر از کدام لایه است؟
مواد مذابی که به سطح زمین می ریزد، بیش تر از خمیر کره است. خمیر کره منشاء آتشفشان ها است و در آتشفشان ها، مواد مذابی از خمیر کره به سطح زمین می ریزند.
- پ) سنگ کره روی کدام بخش قرار دارد؟
سنگ کره روی خمیر کره قرار دارد. سنگ کره بخش جامد بیرونی زمین است و روی خمیر کره که بخش خمیری شکلی است، قرار دارد.
19. دانشمندان چگونه دریافته اند که هسته خارجی مایع و هسته ی داخلی جامد است؟
دانشمندان با استفاده از اختلاف سرعت امواج لرزه ای در حالت های مختلف مواد تشکیل دهنده هسته ی زمین (جامد و مایع) دریافته اند که هسته ی خارجی زمین حالت مایع دارد، اما هسته ی داخلی جامد است.
امواج لرزه ای از طریق مواد مختلف با سرعت های متفاوتی حرکت می کنند. در حالت جامد، امواج لرزه ای با سرعت بیشتری حرکت می کنند تا در حالت مایع. دانشمندان با اندازه گیری سرعت امواج لرزه ای که از درون زمین عبور می کنند، دریافتند که امواج لرزه ای در هسته ی خارجی با سرعت کمتری حرکت می کنند تا در هسته ی داخلی. این نشان می دهد که هسته ی خارجی حالت مایع دارد و هسته ی داخلی جامد است.
20. پوسته ی زمین با گوشته چه تفاوتی دارد؟
تفاوت های اصلی بین پوسته و گوشته زمین به شرح زیر است:
- ضخامت: پوسته زمین نازک تر از گوشته است. ضخامت پوسته در خشکی حدود 30 کیلومتر و در آب ها حدود 10 کیلومتر است. ضخامت گوشته حدود 2900 کیلومتر است.
- حالت: پوسته زمین جامد است، اما گوشته زمین به صورت مذاب یا نیمه مذاب است.
- ترکیب: پوسته زمین عمدتاً از سنگ های آذرین و رسوبی تشکیل شده است، اما گوشته زمین عمدتاً از سنگ های ماگماتیک تشکیل شده است.
در مجموع، پوسته زمین بخش نازک و جامد بیرونی زمین است و گوشته زمین بخش ضخیم و مذاب یا نیمه مذاب داخلی زمین است.
